Montenegro – Czarnogóra co warto zobaczyć?

Czas czytania: 7 minut

Montenegro – Czarnogóra co warto zobaczyć? Skąpane w słońcu wybrzeże, dzika, przepiękna przyroda i bogata historia to argumenty dla których warto przyjechać do Montenegro. Czarnogóra jest około 18 razy mniejsza niż na przykład Wielka Brytania. Czarnogóra leży na wybrzeżu Adriatyku i graniczy z: Serbią, Kosowem, Chorwacją, Bośnią i Hercegowiną oraz Albanią. Nadmorskie miasta i miasteczka wyrastają na u podnóża gór, tworząc jedno z najbardziej niesamowitych krajobrazów w całej Europie.

Ziemie Czarnogóry wchodziły w skład imperium rzymskiego. Natomiast po podziale cesarstwa rzymskiego w 395 roku Montenegro znalazło się w jego wschodniej części (późniejsze Bizancjum) i zamieszkiwane było przez plemiona iliryjskie. Crna Gora  w tłumaczeniu „czarna góra” to dawne określenie dużej części Czarnogóry w XV wieku. W końcu XIV wieku odnosił się tylko do niewielkiego obszaru plemienia Paštrovići.

Montenegro (będę używać nazwy zamiennie z Czarnogórą) zdecydowanie należy do państw Półwyspu Bałkańskiego, które warto zobaczyć. Natomiast warto wiedzieć, że państwa te uzależniają i wraca się tam często! Zapraszam do wpisu o najciekawszych atrakcjach Montenegro.

Czarnogóra waluta

Od marca 2002 roku euro jest głównym i jedynym środkiem płatniczym w Czarnogórze. Co więcej właśnie w 2 państwach niebędących członkami wspólnoty europejskiej: Czarnogórze oraz w spornej Republice Kosowa przyjęto euro bez porozumienia z Bankiem Centralnym Unii Europejskiej. Unia Europejska wyraziła niezadowolenie z tego faktu, ale nic z tym nie zrobiono i dalej wykorzystywane jest euro w obu tych krajach. Co ciekawe, do tej pory nie ma oficjalnej umowy między Czarnogórą, a EBC (Europejskim Bankiem Centralnym) zatwierdzającym stosowanie waluty euro jako oficjalnej waluty w Montenegro.

Czarnogóra atrakcje

Budva

Budva to obok Kotoru i Herceg Novi jedno z najpopularniejszych ośrodków wypoczynkowych w Czarnogórze. Co więcej okolice Budvy są najbardziej skomercjalizowanym odcinkiem czarnogórskiego wybrzeża Adriatyku. Ze szczytu wzgórz, od strony stolicy Montenegro- Podgoricy można podziwiać panoramę tzw. Riwiery Budvańskiej. Na szczególną uwagę zasługuje Starówka, położona na wysuniętym w głąb Adriatyku cyplu. Niestety  znacznie ucierpiała podczas trzęsienia ziemi w 1979 roku. Wstęp do starej części Budvy przez pewien czas był zabroniony. Na szczęście zniszczenia z czasem odbudowano i dziś nie dostrzeżemy po nich śladu.

W 168 r. p.n.e. miasto wraz z całą okolicą zostało przejęte przez Rzym. Za czasów rzymskich, nosiło nazwę Butua i było częścią prowincji Illyricum, a następnie Dalmatia (w czasach panowania Cesarstwa rzymskiego). Wówczas rozwinął się tutaj handel i uprawa winorośli oraz oliwy. Natomiast największy rozkwit Budvy przypadał na I i II wiek n.e. Swój największy rozkwit w średniowieczu Budva zyskała w czasie panowania króla i cara serbskiego Stefana Uroš IV Dušan. 

Spędzając wakacje w Budvie warto odwiedzić Kościół Santa Marija in Punta. Jest to najstarsza budowla w Budvie, zbudowana w 840 roku przez zakon Benedyktynów. We wnętrzu znajdują się cenne ikony oraz obrazy mistrzów weneckich z XV i XVI wieku., oraz uważany za cudowny obraz „Madonna de Punta” w srebrnej ramie.

Wyspa Sveti Nikola

Wyspa św. Mikołaja jest najdłuższą (2 km długości) wysepką na czarnogórskim wybrzeżu. Swą nazwę zawdzięcza znajdującemu się na niej małemu kościołowi św. Mikołaja z XVI w., który jest otoczony starym cmentarzem. Wyspa Sveti Nikola jest ostoją licznych gatunków ptaków i zwierząt, które żyją głównie w porastającym wysepkę lesie. Warto wiedzieć, że przez mieszkańców wysepka nazywana jest „Hawajami” (od nazwy znajdującej się na niej  restauracji „Havaii” czynnej głównie latem). Z wyspy roztaczają się widoki na Budvę, Riwierę Budvańską i okoliczne wzgórza. Na wyspę kursują stateczki z miejskiego portu.

Kotor

Chorwacja ma swój Dubrownik Stare Miasto i jego kultowe czerwone dachy, a Czarnogóra ma swój Kotor – nazywany również “małym Dubrownikiem”. Kotor jest jednym z najlepiej zachowanych średniowiecznych miast w południowo-wschodniej Europie. Do tego jest pełen zabytkowych budowli nie tylko sakralnych. Stare Miasto w Kotorze otoczone jest średniowiecznymi murami miejskimi, które łączą się z twierdzą św. Jana (Tvrdjava Sv. Ivan) na Samotnym Wzgórzu (na wysokości 260 m n.p.m.). Długość murów miejskich wynosi 4,5 km, natomiast wysokość – 20 m, a szerokość 15 m.

Zwiedzając Kotor warto odwiedzić Kościół Matki Boskiej Uzdrowienia Chorych (Crkva Svete Gospe od zdravlja). Jest to mała świątynia katolicka zbudowana w 1518 roku, na zboczu klifu, tuż nad Starówką Kotoru. Polecamy również odwiedzić Katedrę św. Tryfona (Katedrala Sv. Tripuna). Święty Tryfon to patron Kotoru. Katedra była kilkakrotnie przebudowywana w okresie XII-XVII w., głównie z powodu kilku trzęsień ziemi. Poza tym to najważniejszy zabytek romański w Kotorze i okolicy.

Kotor to miasto portowe w południowo-zachodniej części Czarnogóry. Miasto otoczone jest z trzech stron masywami górskimi: Lovćen, Vrmac oraz Dobrota. Nazwa miasta wywodzi się od słowa Dekatera, oznaczającego, gorąco, upał. Pierwszą osadę mieli tu w III w. p.n.e. Ilirowie, po nich osiedlili się tu Grecy, którzy założyli w tym miejscu port handlowy.

Kotor był jednym z głównych ośrodków Dalmacji i aż do XI w. językiem urzędowym był język dalmatyński. W 1002 roku miasto ucierpiało pod okupacją Pierwszego Carstwa Bułgarskiego. W następnym roku (1003) zostało oddane Serbii przez bułgarskiego cara Samuela. Jednak tutejsza ludność była przeciwna temu i rozpoczęła współpracę z Republiką Raguzy Po upadku Republiki Weneckiej i pokoju w Campo Formio w 1797 roku. Kotor  stał się częścią Monarchii Habsburgów.

Zatoka Kotorska

Zatoka Kotorska niekiedy nazywana najdalej położonym na południe fiordem Europy. Boka Kotorska (Бока Которска, Boka Kotorska) to zatoka w południowej części Adriatyku. Północno-zachodnie wybrzeże Zatoki Kotorskiej w niewielkim odcinku należy do Chorwacji. Zatoka Kotorska głęboko wcina się w ląd, a tworzą ją 4 mniejsze zatoki.

Nad Zatoką Kotorską leżą m.in. średniowieczne miasta Kotor i Perast oraz Risan. Miejscowości te wraz z całym krajobrazem Zatoki Kotorskiej, zostały w 1979 roku wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.

W Zatoce Kotorskiej znajduje się 9 wysp: Prevlaka, Mamula, Ostrvo Vavedenje u samego wejścia do zatoki, Sveti Marko, Zanovjetni Školjic, Ostrvo Cvijeća i Mala Gospa oraz Gospa od Škrpjela i Sveti Đorđe. 

Warto wiedzieć!

Nazwa “boka” pochodzi z włoskiego słowa bocca, które oznacza usta. Z lotu ptaka Zatoka Kotorska przypomina nieco usta.

Warto wiedzieć!

Pomiędzy miejscowościami Kamenari (na zachodzie) a Lepetane (na wschodzie), w cieśninie Verige, znajduje się przeprawa promowa. Przeprawa promowa jest częścią drogi krajowej M2. Natomiast stale kursujące promy umożliwiają przeprawę zarówno samochodów (odpłatnie) jak i ludzi (bezpłatnie).

Durmitor

Durmitor to jedno z wyższych pasm Gór Dynarskich, położone w Czarnogórze. Najwyższe szczyty Durmitoru to: Bobotov Kuk, 2522 m.n.p.m., Bezimeni Vrh – 2487 m.n.p.m, Šljeme – 2455 m.n.p.m, Đevojka – 2440 m.n.p.m, Milošev Tok – 2426 m.n.p.m, Bandijerna – 2409 m.n.p.m, Rbatina – 2401 m.n.p.m, Lučin Vrh – 2396 m.n.p.m, Prutaš – 2393 m.n.p.m oraz Minin Bogaz – 2387 m.n.p.m.

Nazwa Durmitor wywodzi się najprawdopodobniej z języków wschodnio romańskich i oznacza Śpiący (dormitorium). Natomiast według innego pomysłu, nazwa gór pochodzi z celtyckiego wyrażenia tłumaczonego jako Rzeka płynąca z gór.

Park Narodowy Durmitor

Park Narodowy Durmitor (Nacionalni park Durmitor) to  park narodowy obejmujący, najgłębszy w Europie, kanion rzeki Tary – dochodzący nawet do 1300 metrów głębokości. W 1980 roku tereny Parku wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, natomiast sam Park Narodowy powstał w 1952 roku. Krajobraz Parku Narodowego Durmitor ukształtowały lodowce oraz rzeki.

Cetinje

Cetinje, Cetynia to dawna stolica Montenegro do 1918 roku. Miasto Cetinje leży u podnóża masywu Lovćen na wysokości ok. 650 m n.p.m. To takie swego rodzaju jugosłowiańskie miasto-bohater. Cetynia byłabowiem kolebką czarnogórskiej państwowości i kultury oraz głównym centrum religijnym. Zgodnie z Konstytucją Czarnogóry z 1992 r., ze względu na swoje znaczenie, Cetinje nosi honorowy tytuł „Stolicy Czarnogóry” „Prijestolnica Crne Gore”. Co więcej w mieście Cetynia mieści się rezydencja prezydenta Czarnogóry, której uroczyste otwarcie miało miejsce 25 listopada 2005 roku.

Będąc w okolicy Cetinje warto zobaczyć

• Bilardówka to pałac zbudowany w 1838 roku jako nowa siedziba władców Czarnogóry

• Niebieski Pałac, wybudowany w stylu późnego imperium w latach 1894–1895 dla księcia Daniela (następcy tronu władcy Czarnogóry). Budynek Pałacu był wzorem dla budynków innych członków rodziny królewskiej Petrović Niegos w całej Czarnogórze. Natomiast po gruntownym remoncie z 2006 r., Niebieski Pałac jest obecnie rezydencją prezydenta Czarnogóry

• Dom Rządowy (Vladin Dom) to dawny budynek Parlamentu Czarnogóry. Dziś jest to Muzeum Sztuki i Muzeum Historyczne

Park Narodowy Lovćen i Mauzoleum Njegoša

Park Narodowy Lovćen Nacionalni Park Lovćen, to Park Narodowy leżący w Czarnogórze na Półwyspie Bałkańskim. Najwyższy szczyt Parku Lovćen to Štirovnik, mający wysokość 1749 m n.p.m. Jednak najważniejszą  i najpopularniejszą górą w Parku jest Jezerski vrh (1657 m n.p.m.), gdzie na szczycie znajduje się Mauzoleum Piotra II Petrovića Njegoša, największego czarnogórskiego władcy oraz twórcy okresu romantyzmu. Dodatkowo ze szczytu Jezerski vrh rozpościera się piękny widok na cały Park Lovćen, a także na Zatokę Kotorską.

Perast

Perast to typowe miasteczko portowe w Czarnogórze, w gminie Kotor. Leży ono na wybrzeżu Zatoki Kotorskiej, u podnóża góry Kason (873 m.n.p.m.), naprzeciwko cieśniny Verige. Miejscowość Perast od samego początku była związana z morzem. Już w 1336 roku powstała tu stocznia, funkcjonująca do roku 1813 roku. W 1624 roku Perast najechali piraci z Ulcinj, którzy doszczętnie splądrowali miasto i wzięli wielu mieszkańców do niewoli. Podczas trzęsienia ziemi w tym rejonie w kwietniu 1979 roku miasteczko Perast  poważnie ucierpiało. Niestety do dzisiaj nie odbudowano go do końca.

W pobliżu Perast, w zatoce, znajdują się dwie wysepki: Sveti Đorđe (wyspa św. Jerzego, nazywana przez niektórych Wyspą Umarłych ze względu na rosnące na niej cyprysy) oraz Gospa od Škrpjela(wyspa Matki Boskiej na Skale z barokowym kościołem) to jedyna sztucznie utworzona wyspa na morzu Adriatyckim.

Ulcinj

Ulcinj to miasto zupełnie z innym klimatem miasteczek czarnogórskich. Zdecydowanie bliżej mu kulturowo do Albanii. Jest to najdalej wysunięte na południe miasto Czarnogóry, które leży nad Adriatykiem, u ujścia rzeki Buna w pobliżu granicy z Albanią. Ponadto większość mieszkańców miasta stanowią Albańczycy (około 61,5% ogółu ludności). W krajobrazie minarety zastępują kościoły, a islam zastępuje tutaj prawosławie, to centrum kultury albańskiej w Czarnogórze i jedno z najbardziej ujmujących i nieco egzotycznych miast.

Monaster Ostrog 

Monastery serbskiego kościoła prawosławnego znajdują się na całych Bałkanach, ale żaden z nich nie znajduje się w tak malowniczym miejscu jak Monaster Ostrog. Pojawia się dosłownie znikąd, na stromym klifie zaledwie 15 km od Nikšića. Monaster Ostrog był świadkiem wielu konfliktów od czasu jego założenia w XVII wieku.

Jezioro Szkoderskie

Jeziora byłej Jugosławii są prawie tak samo znane jak jej miasta. Czy jest ktoś, kto nie słyszał o Jeziorze Bled, Jeziorze Ochrydzkim, Jeziorze Bohinj, Vransko Jezero czy Jeziorach Plitwickich? Są one od lat popularnymi miejscami wakacyjnymi, ale wszystkie są przede wszystkim małe w porównaniu z Jeziorem Szkoderskim. To największe z bałkańskich jezior, największe jezioro w Europie i  jedno z najlepszych miejsc na kontynencie dla obserwatorów ptaków, w tym pelikana kedzierzawego.

Biogradska Gora

Park Narodowy Biogradska Gora to takie jakby trochę nasze polskie Bieszczady, tylko z trochę wyższymi górami. Zdecydowanie ozdobą Parku Biogradska Gora są jeziora polodowcowe, spośród których największe i najbardziej znane to Biogradsko jezero. Warto wiedzieć, że jest to  jeden z trzech pierwszych Parków Narodowych Czarnogóry. Obejmuje fragment pasma górskiego Bjelasica od piętra leśnego po szczyty ponad 2000 m n.p.m. W Biogradska Gora zachowała się tradycyjna architektura wsi typowych dla tej części Bałkanów, czyli drewnianych szałasów pasterskich zwanych katun.

Biogradsko Jezero

Biogradsko Jezero to jezioro polodowcowe położone w północnej części Montenegro, na terenie Parku Narodowego Biogradska Gora, w paśmie Bjelasica, na wysokości 1094 m n.p.m. Ponadto jest ono największym z 7 jezior polodowcowych zlokalizowanych na terenie Parku. Biogradsko Jezero ma 870 m długości, 261 m szerokości ora powierzchnię całkowitą 0,23 km².

---

Montenegro pomimo, iż nie jest to duże państwo ma zdecydowanie wiele do zaoferowania, chociaż jest mniej popularna niż Chorwacja. Ale może to i dobrze, nie mi to oceniać. Faktem jest to, że warto zaplanować sobie chociaż tydzień na odwiedzenie tego pięknego bałkańskiego kraju, jakim jest Czarnogóra.