Półwysep Istria – co zobaczyć na największym półwyspie Chorwacji?

Czas czytania: 7 minut

Ostatnia aktualizacja 3 miesiące ago by Magdalena

Półwysep Istria to największy półwysep na Adriatyku i jeden z najciekawszych regionów Chorwacji. Łączy w sobie bogatą historię, śródziemnomorską kulturę, malownicze plaże i średniowieczne miasteczka, które przyciągają turystów z całego świata. To miejsce, gdzie wpływy rzymskie, weneckie i austro-węgierskie splatają się z chorwacką tradycją, tworząc niezwykłą mozaikę atrakcji. Istria zachwyca nie tylko zabytkami, ale także kulinariami. To tutaj spróbujesz słynnych trufli, oliwy i win, które rozsławiły region na całym świecie.

Półwysep Istria – fakty i liczby

• Największy półwysep Adriatyku – powierzchnia około 3 600 km².
• Położenie – północna Chorwacja, blisko granicy ze Słowenią i Włochami.
• Historia – ślady osadnictwa sięgają epoki brązu, a w starożytności region był częścią Cesarstwa Rzymskiego.
• Najważniejsze miasta – Pula, Rovinj, Poreč, Umag, Novigrad.
• Zabytki – Amfiteatr w Puli z I w. n.e., wpisane na listę UNESCO Bazylika Eufrazjusza w Poreču, średniowieczne miasteczka Grožnjan i Motovun.
• Przyroda – Park Narodowy Brijuni, liczne zatoki i ponad 450 km linii brzegowej.
• Turystyka – region odwiedza rocznie około 4 mln turystów, głównie z Niemiec, Austrii i Włoch.
• Kuchnia – Istria słynie z trufli, oliwy z oliwek i lokalnych win (malvazija, teran).

Półwysep Istria – co zobaczyć na największym półwyspie Chorwacji?

W ciągu ostatniej dekady Półwysep  Istria została nazwana „drugą Toskanią”. Istria to półwysep w kształcie trójkąta na Morzu Adriatyckim. Istria usiana jest górskimi miastami i częściowo graniczy z Włochami.  Wykwintne restauracje z owocami morza, modne hotele i festiwale przyciągają uwagę w kierunku Półwyspu Istria.

Park Narodowy Brijuni i Pula

Pula kojarzy nam się ze światowej klasy festiwali, pysznej kuchni śródziemnomorskiej oraz najlepiej zachowanego amfiteatru na świecie. Pula Arena to nazwa amfiteatru, który zachował przez lata cztery boczne wieże i całkowicie zachowane wszystkie rzymskie szczegóły architektoniczne. Został zbudowany w 27 p.n.e . Jest jednym z sześciu największych zachowanych rzymskich aren na świecie. Jest rzadkim przykładem wśród 200 rzymskich amfiteatrów, które przetrwały do dziś na świecie i  również najlepiej zachowanym zabytkiem w Chorwacji.

Latem Pula zmienia się w miasto festiwali. W każdej publicznej przestrzeni odbywają się międzynarodowe koncerty, spektakle i filmy. Jedną z głównych atrakcji Puli jest instalacja oświetlenia żurawi w stoczni Uljanik. Żurawie są oświetlone w ramach pokazu świetlnego każdego wieczoru między godziną 21 a północą. Każdy pokaz rozpoczyna się o pełnej godzinie i trwa 15 minut.

Park Narodowy Brijuni

Na północ od miasta Pula znajdziemy Park Narodowy Brijuni.  Dopłyniemy do niego z Fazany (ok 8 km od Puli), skąd regularnie kursują łodzie do Parku (rejs trwa ok 15 minut). Znajdują się tam rzymskie wille, kościół Templariuszy i ślady dinozaurów z okresu kredy.  W XX w. na kształt briońskich wysp wpływ mieli Paul Kupelwieser oraz prezydent Jugosławii Josip Broz Tito. Kupelwieser sprawował władzę nad wyspami na początku wieku budując na nich wiele alei oraz parków w stylu austro-węgierskim.

Po II Wojnie Światowej, Brijuni stała się letnią rezydencją Josipa Tito. Przyjmował on tutaj gości światowej sławy takich jak Elizabeth Taylor i Richard Burton, Jaser Arafat, Indira Gandhi, Moamer Gadafi.  Na obszarze parku znajduje się ponad 600 rodzajów autochtonicznych gatunków roślin. Po parku swobodnie biegają pawie, muflony, jelenie i zające. Na terenie parku znajduje się 24 km ścieżek rowerowych.

Polecamy kąpiel w zatoce Verige, gdzie znajdują się ruiny świątyni Wenery. Z zatoką Verige związana jest legenda, która głosi, że osoba, która się w niej wykąpie będzie miała szczęście w miłości. Warto udać się również na  przylądek Kamenjak -skalisty przylądek, który wyznacza najbardziej wysunięty na południe wierzchołek półwyspu Istria. Aktualny cennik znajduje się tutaj 

Mumie nie tylko w Egipcie!

Pomiędzy Rovinj a Pula znajduje się mała istryjska miejscowość Vodnjan. Jest ona oddalona od wybrzeża, stąd jest mało popularna. Mieści się tam jedna z mało popularnych atrakcji Istrii a mianowicie- mumie z Vodnjan. Pierwsze zapiski o miasteczku pochodzą z X w. n.e. jednak było ono już znane z czasów rzymskich. W połowie XVIII w. mieszkańcy postanowili wybudować kościół z własnych środków. Wyburzono bazylikę z XI w. i po 40 latach stanęła ogromna świątynia z największą na całej Istrii dzwonnicą p.w. św. Błażeja.

Mumie z Vodnjan

W 1818 r. z Wenecji do Vodnjan zwieziono szczątki wielu świętych chrześcijańskich, aby ochronić je przed splądrowaniem przez Francuzów. 3 przewiezione ciała nadal pozostają w stanie bardzo dobrym. Co w tym niesamowitego? Ciała zostały pochowane w zwykłych sarkofagach. Przez wieki sarkofagi te były wielokrotnie otwierane. Za każdym razem znajdowano w nich ciała, które nie uległy rozkładowi, tak jak to dzieje się normalnie.

Zachowała się również odzież, w której zostali oni pochowani.  Mumie są przechowywane bez wykorzystania specjalnych środków. Są one prezentowane za szkłem, które wcale nie jest hermetyczne, a pomimo to nadal są one w świetnym stanie. Badania naukowe, sprzed kilku lat  wykazały, że wewnątrz zachowały się wszystkie ludzkie organy. Dodatkowo specjaliści od bioenergetyki wskazują na wyjątkową aurę zachowanych ciał. Koszt wstępu jest dość drogi, wynosi 5 euro i nie polecamy zabierać ze sobą dzieci.

Winnym szklakiem po półwyspie Istria

Klimat i gleba Istrii są idealne do produkcji wina. Uprawę win ma we krwi miejscowa ludność. Półwysep Istria słynie z najwyższej jakości muskatów, merlotów i cabernet sauvignons. Aby poczuć autentyczny smak Istrii, warto spróbować białego wina z miejscowych winorośli malvasia.  Warto też spróbować lokalnej wódki rakija. Na Istrii rakija jest popularna o smaku miodu słynącego ze słodkiego smaku i żółto-brązowego odcienia. Jest to popularny aperitif, a butelka stanowi idealną pamiątkę z pobytu na Istrii.

Hum – najmniejsze miasto świata

Z dala od turystycznego zgiełku, w głębi Półwyspu Istria znajduje się Hum. Według legendy miasto założyli nad rzeką Mirna budowniczy, którym zostały materiały po budowie innych miasteczek. Dzisiejszą twierdzę i pierwsze zabudowania powstały  w XI w.. Natomiast samo miasto po raz pierwszy w dokumentach pojawiło się w 1102 r. Miasto Hum jest udokumentowanym najmniejszym miastem świata.  Wewnątrz murów miejskich znajdują się dwie (!) krótkie, kamienne uliczki z domkami dla na stałe mieszkających 15 osób. Cały Hum jest wielkim zabytkiem, który każdy powinien zobaczyć.

W poszukiwaniu trufli

Jeśli planujemy wypoczynek na Półwyspie Istria wczesną jesienią to polecamy w pierwszej kolejności Festiwal Subotina w Buzet (na przełomie sierpnia i września). Można wówczas skosztować białych i czarnych trufli. Ale nie tylko. Jest wówczas również możliwość zakupu miejscowej oliwy z oliwek, prsuta i rakija – domowej roboty alkoholu bardzo popularnego  na Bałkanach. Główną atrakcją jest przyrządzanie omletu z  przeszło 2 tysięcy jaj  z (oczywiście) truflami. Razem z miejscowymi poszukiwaczami trufli i ich specjalnie szkolonymi psami warto udać się do lasu w okolice Motovun. Okres poszukiwań trufli rozpoczyna się w październiku i trwa przez trzy miesiące. Wówczas co najmniej 3000 osób i 9000-12 000 psów wędruje po wilgotnych lasach.

Jeśli oliwa to tylko z półwyspu Istria!

Każdy region winiarski czy oliwny zachwala swoje dobrodziejstwa. Półwysep Istria również, ale nie bezpodstawnie. Chorwacki region Istria już czwarty rok z rzędu został uznany za najlepszy region produkujący oliwę z oliwek na świecie przez wiodący przewodnik Flos Olei. Przewodnik jest dostępny w wersji włoskiej i angielskiej. Przedstawia on najlepsze 500 rodzajów oliwy z oliwek z 50 krajów na 5 kontynentach w oparciu o opinie ekspertów. Szczegółowa kartografia zawiera zarówno najlepsze obszary oliwne, jak i chronione nazwami pochodzenia.

Rovinj, Rovin, Rovigno – „mała Wenecja”

Pierwotnie Rovinj było wyspą. W 1763 r. Wenecjanie kontrolujący ówczesny obszar, wypełnili kanał i przekształcili go w półwysep graniczący z Morzem Adriatyckim z trzech stron.  XVII –wieczna katedra św. Eufemii jest miniaturową wersją Bazyliki św. Marka z Wenecji. W rzeczywistości ludzie nazywają Rovinj także „małą Wenecją”.

Labirynt wąskich uliczek, szereg łuków i klatek schodowych tworzą Stare Miasto zachęcające do odkrycia i zagubienia się wśród nich.  W 1797 r. Wenecjanie utracili władzę, a Rovinj padł pierwszy w czasach Cesarstwa Austriackiego, a później pod rządami Napoleona. Kiedy w 1813 roku Austriacy rozpoczęli panowanie nastąpił rozwój tego miejsca. Doprowadzono linię kolejową, gaz oraz telefon. Prężnie działały fabryki szkła, tytoniu i sardynek, kwitł przemysł stoczniowy. Pod koniec I wojny światowej Rovinj znalazł się pod faszystowskimi Włochami. W drugiej połowie XX wieku Rovinj był częścią Jugosławii, która w 1992 r. uzyskała niepodległość wraz z resztą Chorwacji.

Lungomare

Jaki jest najlepszy sposób na poznanie chorwackiej Opatija -„Perły Adrii”, a także mniejszych, malowniczych miasteczek w pobliżu? Odpowiedź jest tylko jedna spacer po „Lungomare”.
Lungomare to piękna promenada, zaczynająca się w małej wiosce rybackiej Volosko i rozciągająca się aż do portu w Lovran. Ten uroczy nadmorski deptak został zbudowany w XIX wieku. Według niektórych zapisów austro-węgierski cesarz Franciszek Józef I. zbudował promenadę dla swojej żony, cesarzowej Elżbiety Austriackiej, lepiej znanej jako piękna Sisi. Sisi cierpiała na chorobę płuc, więc odwiedzała chorwacką Opatija, by spacerować i cieszyć się łagodnym klimatem miasta, który pomagał jej wyzdrowieć.

Opatija

Lungomare oferuje wspaniałe widoki podczas spaceru. Wzdłuż promenady o długości 12 km znajdziemy wiele zabytków poświęconych ważnym politykom, artystom, lekarzom … Budowa promenady, zaczęła się mniej więcej w tym samym czasie co budowa Opatija (w tym czasie znana jako Abbazia). Opatija została uznana za pierwsze uzdrowisko klimatyczne na wybrzeżu Adriatyku, jest również  jednym z najstarszych letnich kurortów w Chorwacji. Opatija w Chorwacji jest z pewnością najbardziej ekskluzywną miejscowością w całej Chorwacji. Zachwyca piękną, dobrze zachowaną architekturą, luksusowymi hotelami, willami, pięknymi parkami.

Park, który wyróżnia się spośród innych to park botaniczny Angiolina, znany z wielu gatunków roślin, przywiezionych do Opatija z całego świata. Według niektórych zapisów austro-węgierski cesarz Franciszek Józef I. zbudował promenadę dla swojej żony, cesarzowej Elżbiety Austriackiej, lepiej znanej jako piękna Sisi. Sisi cierpiała na chorobę płuc, więc odwiedzała Opatiję, by spacerować i cieszyć się łagodnym klimatem miasta, który pomagał jej wyzdrowieć. Lungomare oferuje wspaniałe widoki podczas spaceru. Wzdłuż promenady o długości 12 km znajdziemy wiele zabytków poświęconych ważnym politykom, artystom, lekarzom …

Wodospady na Półwyspie Istria

Gologoricki dol to mały wodospad niedaleko Cerovlje. Kiedy poziom wody jest niski szczególnie latem, wodospad i otaczające jezioro nie wyglądają bardzo atrakcyjnie. Sopot to największy i chyba najlepiej znany wodospad na Istrii. Położony jest nie daleko od Wodospadu Gologorickiego. Miejsce to jest piękne, ale aby dostać się do wodospadu, trzeba przejść wąskim i dość niebezpiecznym przejściem. Są liny, które pomagają zejść, jeśli mamy lęk polecam podziwiać z góry.

Zarecki krov  to kolejny wodospad, który jest ulubionym miejscem letniego kąpieliska dla okolicznych mieszkańców i turystów z Pazin. Wodospad jest duży i spływa do jeziora z dużej skały, która wygląda jak dach. Tak więc nazwa: krovo znacza dach po chorwacku. Polecamy to miejsce jeśli planujecie być w pobliżu Pazin. Kotli to mała opuszczona wioska niedaleko Hum. Rzeka Mirna przepływa przez wioskę i formuje się w jej  w kształcie kotła. Formy te zależą od przepływu wody, w niektórych miejscach tworzą mniejsze a w niektórych większe wodospady.

Podwodny świat Półwysep Istria

Półwysep Istria jest popularnym miejscem do nurkowania. Wybrzeże Adriatyku  było ważną trasą  z dużych portów w Triest i Wenecji aż do Morza Śródziemnego. Zatopiło się wiele statków. Najbardziej popularnym miejscem do nurkowania jest wrak statku Baron Gautsch niedaleko Rovinj. Był  on austriacko-węgierskim statkiem pasażerskim, który zatonął na północnym Adriatyku 13 sierpnia 1914 r., podczas podróży z Kotoru do Triestu. Zatonięcie spowodowało śmierć 127 pasażerów i członków załogi. Wrak jest dziś porośnięty glonami i gąbkami. Leży na głębokości od 28 do 40 m, na piaszczystym i kamiennym dnie Adriatyku.

Inne ciekawe miejsca do nurkowania na Półwyspie Istria to: jaskinie i rafy na wyspie Banjol niedaleko Rovinj, mury i rafy Sv. Marina, wrak parowca towarowego Hans Schmidt, trałowiec Coriolanus i wiele wiele innych.

---