Mljet i jaskinia Odyseusza

Czas czytania: 9 minut

Jakiś czas temu słynny przewodnik Lonely Planet nazwał wyspę Mljet: najbardziej uwodzicielską wyspą na Adriatyku. Co więcej, sam Książę Karol odwiedził Mljet dwukrotnie, był przy tym niezwykle oczarowany jej pięknem i przyrodą. Zapewne wpływ na to ma Park Narodowy Mljet, który zajmuje północno zachodnią część wyspy. Ale o tym poniżej, zapraszam do wpisu.

---

Wyspa Mljet mapa

---

Mljet – wyspa Odyseusza

Mljet była pierwszą większą wyspą, którą napotkał Odyseusz podczas swojego rejsu po Adriatyku z południa na północ. Co więcej, jest to najbardziej zielona wyspa Chorwacji z śródziemnomorską roślinnością, czystym morzem, łagodną piaszczystą linią brzegową oraz bogactwem świata podwodnego.

Wyspa Mljet słynie również z doskonałego białego i czerwonego wina, oliwek i koziego sera. Wyspa jest również znana z dwóch słonych jezior – Veliko oraz Malo Jezero, które znajdują się na północnym krańcu wyspy. Na małej wyspie Świętej Marii na środku jeziora Veliko Jezero znajduje się stary Klasztor Benedyktynów.

Obok plaży Saplunara (na południu wyspy), Veliko i Malo Jezero są ulubionymi miejscami do pływania. Natomiast północno-zachodnią część wyspy Mljet zajmuje Park Narodowy Mljet.

---

Droga Austriacka

Po upadku Republiki Dubrownika (Republiki Raguza), wyspa Mljet wraz z resztą terytoriów Chorwacji stała się częścią imperium austro-węgierskiego, pod nadzorem rządów w Wiedniu. Pod koniec XIX wieku dwór wiedeński był  blisko podjęcia decyzji o przeniesieniu mieszkańców wyspy Mljet z 2 powodów. Pierwszy z nich to częste wstrząsy i trzęsienia ziemi natomiast drugi to bardzo duża ilość jadowitych węży, które były ogromnym niebezpieczeństwem dla  ludności wyspy Mljet.

Kiedy postanowiono w Wiedniu, że miejscowość Sobra będzie głównym portem wyspy Mljet (łączącą ją drogą morską z Triestem, Kotorem oraz Dubrownikiem), niezbędne było wybudowanie szerokiej drogi do ówczesnego centrum administracyjnego i gospodarczego wyspy – Babino Polje. Co więcej, droga miała w sumie 6 km długości oraz 2,5 m szerokości. Natomiast wraz z otwarciem obecnej drogi, stara droga z Žukovac do Sobra pozostała niezmieniona jednak  jako trasa spacerowa, ze względu na stromy teren. Zdecydowanie ten nienaruszony fragment austriackiej drogi (około 850 metrów), stał się symbolem ówczesnej świetności imperium.

Warto wiedzieć, że ciekawym miejscem jest wzgórze w jego południowej części drogi, gdzie powiewała flaga Austro-Węgier. Miejsce to wybrano  nie bez przyczyny, ponieważ flaga była widoczna z obu stron morza, tzn. z Kanału Mljet i otwartego morza od strony południowej.

---

Park Narodowy Mljet

Nacionalni Park Mljet to od 1960 roku Park Narodowy Chorwacji. Park obejmuje północno zachodnią część wyspy Mljet, od Crna klada do najbardziej wysuniętego na zachód punktu wyspy, przylądka Goli. Na terenie Parku leżą również miejscowości: Polače (główny turystyczny port), Goveđari, miejscowość Babine Kuće, Soline (mała miejscowość praktycznie tuż obok Velike Jezero), Pristanište (miejscowość z pocztą oraz zarządem Parku Narodowego) oraz Pomena (była rybacka miejscowość, a obecnie jedyne miejsce z  hotelem na wyspie Mljet).

Park Narodowy Mljet atrakcje

• Polače – to jeden z portów promowych na wyspie Mljet. Jednak nie z tego słynie. Miejscowość leży w zachodniej części północnego wybrzeża Mljet. Co więcej, Polace leży w największej i najbezpieczniejszej zatoce na całej wyspie, ponieważ jest osłonięta przez cztery małe wysepki: Tajnik, Moračnik, Ovrata oraz Kobrava. A co za tym idzie, ze względu na swoje osłonięte położenie, zatoka jest bardzo popularna wśród żeglarzy. W Polace znajduje się wiele starożytnych ruin z okresu nawet I wieku. Jednak największe znaczenie ma rzymski pałac (stąd nazwa miejscowości „Polace”) z V wieku, którego mury dominują w miejscowości. Poza tym jest to jeden z największych budynków w Dalmacji z okresu rzymskiego.
• Park Mljet zdecydowanie jest najbardziej znany ze swoich dwóch jezior: Malo oraz Veliko Jezero (czyli, Małe i Duże Jezioro), które są ze sobą połączone kanałem. Co ciekawe, ze względu na charakter jezior, temperatura ich wody jest znacznie chłodniejsza niż morze Adriatyckie zimą i znacznie cieplejsza latem.

• Wyspa Świętej Marii Otočića Svete Marije na Veliko Jezero to urocza wysepka z benedyktyńskim klasztorem oraz kościołem, których początki datuje się na XII wiek. Co więcej wysepka jest swego rodzaju symbolem wyspy  Mljet i Parku Narodowego Mljet. Kościół i Klasztor Benedyktynów są jednymi z najstarszych kompleksów kościelnych na Adriatyku. Ten cenny zabytek kultury romańskiej Chorwacji należy do diecezji Dubrownika i jest otwarty dla zwiedzających przez cały rok.

Historia Kościoła i klasztoru

Historia Kościoła i Klasztoru Benedyktynów sięga 1151 roku. Wtedy to Benedyktyni z Apulii (południowego regionu Włoch na półwyspie Gargano),otrzymali wyspę Mljet jako darowiznę księcia Zahumlje (ówczesnego władcy współczesnych regionów Hercegowiny oraz południowej Dalmacji).

Benedyktyńscy mnisi, którzy należeli do opactwa Santa Maria di Pulsano – stąd też nazwa, zbudowali romański klasztor i kościół Najświętszej Marii Panny na wysepce. Pierwsza wzmianka o klasztorze pochodzi z 1220 roku, kiedy nazwa klasztoru Najświętszej Marii Panny jest wymieniona w oficjalnych dokumentach. Klasztor i Kościół przebudowano oraz rozbudowano w XV i XVI wieku, kiedy to do istniejącego budynku dodano elementy renesansowe.

Ze względu na wysokie ryzyko ataków piratów w ówczesnych wiekach, cały kompleks klasztorny wzmocniono ogromnymi murami i wieżami.

Łatwo dostać się na wysepkę Sveta Marija – wystarczy wsiąść na jedną z łodzi wypływających raz na godzinę w sezonie (rzadziej w pozostałej części roku) z Pristaniste, Mali Most lub z Soline. Przeprawa trwa około 15-20  minut i kosztuje 30 Kun.

---

Mljet – miejscowości i atrakcje na wyspie

Jaskinia Odyseusza

Jaskinia Odyseusza jest to typowa jaskinia krasowa nieopodal Babino Polje, do której dostać się można od strony morza. Górna część jaskini zapadła się, więc przypomina ona szeroką studnię lub jamę. Natomiast w jej dolnej części znajduje się morze, ponieważ jaskinia jest połączona naturalnym tunelem z morzem. Ze względu na niskie sklepienie, można do niej wpływać, tylko wtedy, gdy jest ładna pogoda. Jaskinia Odyseusza jest szczególnie interesująca, ponieważ według legendy Odyseusz po rozbiciu się statku na skałach ówczesnej wyspy Ogigia, spędził na niej 7 lat, tęskniąc za Penelope oraz domem.

„I dobrnął do Ogigii, gdzie Kalypso bierze
Pod swoją go opiekę, ugaszcza w jaskini
Lat wiele i chce gwałtem, by się został przy niej
Jak małżonek — a za to chce mu dać nagrodą
Nieśmiertelności postać wiecznie, wiecznie młodą.
Lecz się jej nie udało sobie go zniewolić.”
„Odyseja” Homer

Jaskinia Rikavica

Rikavica zyskała swoją nazwę przez echo wydobywające się z wnętrza jaskini. Jaskinia Rikavica znajduje się w centralnej części południowego wybrzeża wyspy Mljet, około 2 km od miejscowości Babino Polje. Warto wiedzieć, że w miesiącach letnich Rikavica służyła mieszkańcom Mljet jako schronienie dla łodzi rybackich, ale także jako źródło wody pitnej, kiedy wyspa nie miała jeszcze wystarczającej ilości „gustjerna” (zbiorników na wodę deszczową).

Sobra

Sobra to mała miejscowość leżąca w zatoce na wyspie Mljet, która jest używana jako port rybacki dla okolicznej miejscowości Babino Polje oraz jest ona jednym z głównych portów wyspy Mljet. Do Sobra promy z Dubrownika i Prapratno (Półwysep Peljesac) przypływają codziennie. Co więcej Sobra jest dobrze skomunikowana regularną linią autobusową z innymi miejscami na Mljet.

Goveđari

Miejscowość Govedari jest malowniczo położona na wzgórzach, we wnętrzu wyspy Mljet, tuż nad Veliko Jezero, około 5 km od morza. Jest częścią Parku Narodowego Mljet. Goveđari tradycyjnie słynie z rolnictwa, chociaż obecnie miejscowość coraz częściej odwiedzana jest przez turystów, którzy w niej nocują. Miejscowość pochodzi z początku XVIII w., kiedy pierwsi mieszkańcy zaczęli się w niej osiedlać, budując swoje domy. Govedari leży tuż przy drodze łączącej Pomena, Polace i Veliko Jezero.  Na pewno jest to przyjemne miejsce na spacery na świeżym śródziemnomorskim powietrzu.

Pomena

Pomena to mała wioska, a także port położony na zachodnim krańcu wyspy Mljet, leżąca około 2 km od miejscowości Govedari. Miejscowość znajduje się nieco ponad 15 minut spacerem od Małego Jeziora (Malo Jezero) w Parku Narodowym Mljet. W Pomena jest również port, z którego możemy dopłynąć szybkim promem na wyspy: Korcula, Hvar, Brac lub do miejscowości Split i Dubrownik.

Pristanište

Pristanište to mała miejscowość i zatoka na północnym brzegu Veliko Jezero, w samym sercu Parku Narodowego Mljet. W miejscowości znajduje się siedziba Parku Narodowego Mljet. Z zatoki w miejscowości, odpływają wszystkie promy na wysepkę Melita (Sveta Marija) z Klasztorem Benedyktynów.

Saplunara

Saplunara na wyspie Mljet to urocza dosyć spora zatoka, położona na wschodnim krańcu wyspy Mljet, leżąca praktycznie tuż przy głównej drodze wyspy. Co warto wiedzieć, Saplunara znajduje się około 16 km od Sobra, gdzie przypływają promy.

Miejsce to słynie z piaszczystych plaż Velika i Mala Saplunara oraz plaży Blaca, w pięknej scenerii gęstych lasów sosnowych. Ze względu na piaszczyste plaże, jego nazwa ma korzenie w łacińskim słowie na piasek – ’sabulum’. Zatoka jest otwarta w kierunku południowo-zachodnim, więc ma dużo naturalnego słońca i jest osłonięta od wiatrów bura i Maestral. Sama zatoka Saplunara ma około kilometra długości, a ze względu na zaciszne położenie, wody są tu bardzo ciepłe przez cały rok.

Blaca

Plaża Blaca, zwana również Limuni, to urocza plaża oraz zatoka położona tuż obok zatoki Saplunara na wschodnim krańcu wyspy Mljet. Plaża Blaca znajduje się poza Parkiem Narodowym Mljet.  Jest to bardzo zaciszny i często spokojny fragment wybrzeża wyspy, idealny do odpoczynku. Miejsce to jest bardzo dobre do snookeringu, a także do pływania. Ze względu na swoje położenie, plaża jest słoneczna przez cały dzień aż do zachodu słońca. Przy plaży Blaca nie ma sklepów ani restauracji, natomiast najbliższa znajduje się w Saplunara (około 15 minut spacerem).

Prožurska Luka

Prožurska Luka to mała zatoka i miejscowość zwana również Prožurski Porat, która znajduje się na północnym brzegu wyspy Mljet. Zatoka znajduje się tuż przy wzgórzu w miejscowości Prožura. Natomiast miejscowi żeglarze i rybacy używają tej zatoki jako swojej przystani oraz punktu do kotwiczenia łodzi. Ze względu na osłoniętą i zaciszną lokalizację, zatoka jest również popularnym punktem międzylądowania dla żaglówek w drodze do Dubrownika. Mała żwirowa plaża w zatoce jest szczególnie popularna wśród rodzin z dziećmi.

Sutmiholjska

Sutmiholjska to mała, głęboka zatoka, położona na południowym brzegu wyspy Mljeti oferuje piękną żwirową plażę odpowiednią dla dzieci i rodzin. Miejscowość znajduje się pomiędzy miejscowościami Ropa oraz Babino Polje. Nad zatokę nie dojedziemy publicznym transportem jeśli nie mamy auta.

Dlatego też, trzeba skorzystać z lokalnego autobusu z Pomena do Sobra, zatrzymującego się w Babino Polje, a stamtąd wziąć taksówkę lub wynająć skuter na plażę Sutmiholjska. Warto wiedzieć, że plaża jest słoneczna przez cały dzień, podczas gdy późnym popołudniem, jest trochę cienia w zachodniej części zatoki.

Babino Polje 

Babino Polje to mała miejscowość na wyspie Mljet, które jest również jedno z najstarszych miejsc na wyspie Mljet. Malownicza wioska położona jest u stóp wzgórz o nazwie Veliki i Mali Grad (514 metrów – najwyższy szczyt wyspy), na samych obrzeżach żyznego pola z gajami oliwnymi i winnicami. Miejscowość składa się z trzech oddzielnych: Zabrijeze, Zadublje i Srsenovici. Regularna linia autobusowa kursuje tutaj co najmniej dwa razy dziennie, łącząc ją z Sobrą oraz Pomeną.

Okuklje

Okuklje to malownicza i mała zatoka na północnym brzegu wyspy Mljet. Zatoka jest również popularnym miejscem kotwiczenia dla żeglarzy oraz jako bezpieczna przystań (w przypadku pogorszenia pogody) w drodze do Dubrownika. Okuklje leży praktycznie naprzeciwko chorwackiego lądu.

Babine Kuće

Babine Kuće to mała wioska z około dziesięcioma domami na północnym brzegu Veliko Jezero w Parku Narodowym Mljet. Miejscowość Babine Kuće oferuje wspaniałe widoki na wysepkę Świętej Marii oraz Klasztor.

Maranovići

Maranovići to mała miejscowość położona na wzgórzu na wyspie Mljet, które na stałe posiada około 60 stałych mieszkańców. Miejscowość znajduje się we wschodniej części wyspy, około dwóch kilometrów od brzegu morza, na skraju żyznych gajów oliwnych. Maranovici to miejsce, które otaczają gaje oliwne, ponieważ produkcja oliwek jest głównym zajęciem mieszkańców. Miejscowość jest doskonałym miejscem, do spacerów oraz pieszych wędrówek i jazdy na rowerze, ponieważ oferuje malownicze widoki na wzgórza i nie jest ona zbyt daleko położona od brzegu morza. Maranovići to jedna z najstarszych wiosek na wyspie Mljet, ma ona również swój kościół parafialny Sveti Anton, który skrywa w sobie: ołtarze Sveta Marija, Sveti Nikola i Sveti Ante i płyty z XV wieku.

Blato i Blatina

Malownicza Blatina jest miejsce bardzo niezwykłe. Blatina to małe, ale dość głębokie jezioro położone w centrum wyspy, w pobliżu miejscowości Blato i dosyć blisko od miejscowości Kozarica. Jezioro Blatina powstaje przez mieszanie morza z wodą deszczową. Najlepiej wybrać się na spacer do Blatina z miejscowości Blato, ponieważ szlak prowadzi wzdłuż winnic oraz  pomiędzy dwoma wzgórzami. Natomiast dojazd do jeziora zajmuje około 40 minut. Co ciekawe, na wyspie Mljet, znajdziemy jeszcze dwa podobne, ale znacznie mniejsze jeziora. Jedno znajduje się w pobliżu Sobra, nazywane jest także Blatina oraz Slatina, niedaleko Kozarica.

Warto wiedzieć, że wypełnione słoną wodą jezioro Blatina, ma znacznie niższe zasolenie niż morze Adriatyckie. Natomiast woda z tego jeziora była wykorzystywana przez miejscową ludność głównie do domowego spożycia oraz nawadniania pól. Skład chemiczny tej wody zawiera od 0,5 do 20 gramów soli ( NaCl ) na litr wody. Ogólny poziom zasolenia jeziora zależy od napływu słodkiej wody do jeziora w wyniku zwiększonego lub zmniejszonego spadku wody deszczowej. Blatina jest ciekawym i swego rodzaju pięknym miejscem do zobaczenia, jeśli lubicie spacery i ciche miejsca na łonie natury.

Ropa 

Ropa to mała miejscowość leżąca na skraju Parku Narodowego Mljet, na południowym brzegu wyspy Mljet. Dodatkowo Ropa leży w pobliżu Dugo Polje oraz zatoki Ropa, która ma krystalicznie czyste wody, które upodobały sobie foki. W miejscowości znajduje się również restauracja z bardzo ładnym widokiem na zatokę, a także kemping w pobliżu gajów oliwnych.

 

---

Dojazd na wyspę Mljet

Prom

Wyspa Mljet jest połączona liniami promowymi z innymi portami chorwackimi takim jak: Dubrownik, Prapratno, Korcula, Split oraz Zadar. Rozkład kursowania promów można obejrzeć na stronie internetowej Jadrolinija.

Natomiast kursy katamaranów z Dubrownika G & V Line można obejrzeć na stronie www.gv-line.hr

---

Mljet szlaki piesze

Wyspa Mljet jest idealną wyspą dla osób lubiących spacery zarówno te krótsze jak i dłuższe. Mljet ma 43 km długości , znajdziemy na wyspie specjalny szlak turystyczny, który jest podzielony na cztery krótsze trasy.