Czy wiesz, że … czyli, ciekawostki związane z Chorwacją
Ostatnia aktualizacja 2 miesiące ago by Magdalena
Czy wiesz, że Chorwacja to kraj, w którym historia, natura i codzienność tworzą jedną z najciekawszych mozaik Europy? Choć wielu kojarzy ją głównie z błękitem Adriatyku, zapachem lawendy i kamiennymi miasteczkami Dalmacji, ten kraj kryje w sobie o wiele więcej niż tylko wakacyjny urok. To właśnie tu narodził się krawat, tu kręcono sceny do „Gry o Tron”, a wyspy, których jest ponad tysiąc, wciąż potrafią zaskoczyć swoją różnorodnością i dzikością.
Chorwacja to także ziemia dawnych legend i tradycji, gdzie ślady rzymskich cesarzy przeplatają się z wpływami weneckich kupców, a w maleńkich konobach można usłyszeć echa dalmatyńskich pieśni. Każda część kraju ma swoją małą tajemnicę – od średniowiecznych murów Dubrownika po spokojne plaże wyspy Hvar, od górskich ścieżek Gorskiego Kotaru po kamienne ulice Istrii.
Ten artykuł to właśnie taka podróż – pełna nieoczywistych ciekawostek o Chorwacji, które nie zawsze znajdziesz w przewodnikach. Przygotuj się na dawkę historii, anegdot, tradycji i zaskoczeń, które sprawią, że spojrzysz na ten piękny kraj zupełnie nowym okiem. Bo Chorwacja to nie tylko miejsce na mapie – to opowieść, która wciąż się pisze.
Z czego słynie Chorwacja?
Chorwacja słynie przede wszystkim z niezwykłego wybrzeża Adriatyku, które rozciąga się na ponad 1700 kilometrów i obejmuje blisko 1000 wysp. Kraj ten zachwyca średniowiecznymi miastami, takimi jak Dubrownik, Split czy Trogir, wpisanymi na listę UNESCO. Chorwacja znana jest także z krystalicznie czystej wody, malowniczych plaż, tradycyjnych konob serwujących lokalne wina i oliwę z oliwek oraz gościnności mieszkańców. To również mekka dla miłośników żeglarstwa, nurkowania i naturyzmu – to właśnie tutaj powstały jedne z pierwszych w Europie plaż nudystów.
Marco Polo z Korčuli
Jedną z najbardziej fascynujących ciekawostek o Chorwacji jest postać Marco Polo. Według miejscowej tradycji słynny podróżnik i odkrywca miał urodzić się na wyspie Korčula. Choć Włosi przypisują sobie jego pochodzenie z Wenecji, mieszkańcy Korčuli od lat podkreślają swoje związki z Marco Polo, organizując muzea i wydarzenia poświęcone jego pamięci. To ważny element promocji wyspy, a także powód, dla którego Korčula jest odwiedzana przez tysiące turystów rocznie. Spacerując po starym mieście, można zobaczyć dom, który według miejscowej legendy należał do rodziny Polo.
Ojczyzna krawata
Niewielu turystów wie, że Chorwacja jest uznawana za ojczyznę krawata. W XVII wieku chorwaccy żołnierze nosili na szyjach charakterystyczne chusty, które zwróciły uwagę Francuzów. Szybko stały się modne na dworze Ludwika XIV, a od francuskiego słowa „cravate” – wywodzącego się od chorwackiego „Hrvat” (Chorwat) – powstała współczesna nazwa. Dziś w Zagrzebiu można zobaczyć instalacje i wydarzenia związane z krawatem, a sama Chorwacja chętnie podkreśla ten element w swojej kulturze i promocji turystycznej.
Kuna – dawna waluta Chorwacji
Przed wprowadzeniem euro w 2023 roku walutą narodową była kuna. Sama nazwa nie jest przypadkowa – w średniowieczu skóry kuny stanowiły rodzaj środka płatniczego w regionie. Stąd właśnie pochodzi nazwa późniejszej waluty. To ciekawy przykład, jak historia i tradycja Chorwacji wpływały na jej współczesne symbole. Dziś monety i banknoty z kuną są pamiątką, którą chętnie kupują kolekcjonerzy i turyści.
Najstarsza apteka w Europie
W sercu Dubrownika, w klasztorze Franciszkanów, znajduje się jedna z najstarszych aptek na świecie. Działa nieprzerwanie od 1317 roku i do dziś można tam kupić ziołowe kosmetyki przygotowywane według dawnych receptur. To niezwykłe miejsce, które łączy historię z praktyką – spacerując po Dubrowniku, warto wejść do klasztoru i zobaczyć aptekę, która stała się symbolem długiej tradycji medycznej w Chorwacji.
Mury obronne w Ston
Kolejną z niezwykłych ciekawostek o Chorwacji są mury w Ston, które należą do najdłuższych w Europie. Mają ponad 5 kilometrów długości i zostały zbudowane w XIV wieku, aby chronić cenne solanki, stanowiące jedno z najważniejszych źródeł dochodu Republiki Dubrownickiej. Do dziś robią ogromne wrażenie – często określa się je jako „Europejski Wielki Mur Chiński”. Spacer po murach w Ston to obowiązkowa atrakcja dla turystów, którzy odwiedzają półwysep Pelješac.
Krystalicznie czysta woda Adriatyku
Chorwacja słynie z tego, że jej wybrzeże Adriatyku należy do najbardziej czystych w Europie. Według badań Unijnej Agencji Ochrony Środowiska, woda w Chorwacji osiąga jedne z najwyższych wyników pod względem jakości i czystości. To powód, dla którego plaże Chorwacji są tak popularne wśród nurków, żeglarzy i rodzin z dziećmi. Przejrzystość wody sprawia, że można dostrzec podwodny świat nawet bez specjalistycznego sprzętu.
Karnawał w Rijece
Chorwacja słynie z wielu wydarzeń kulturalnych, ale najbardziej znany jest Karnawał w Rijece, uznawany za największy w całej Europie Południowo-Wschodniej. Jego tradycje sięgają średniowiecza, a współczesna forma karnawału powstała w latach 80. XX wieku. Co roku w styczniu i lutym ulice Rijeki wypełniają się kolorowymi maskami, paradami, orkiestrami i widowiskami. Karnawał w Rijece przyciąga dziesiątki tysięcy gości z całego świata i bywa porównywany do najsłynniejszych imprez karnawałowych, takich jak w Wenecji czy Rio de Janeiro. To nie tylko święto zabawy, ale także manifestacja bogactwa tradycji i kreatywności Chorwatów.



Dinozaury na wyspie Hvar
Mało kto wie, że Chorwacja kryje w sobie także prehistoryczne tajemnice. Na wyspie Hvar odkryto ślady dinozaurów sprzed około 90 milionów lat. Odciśnięte w skale tropy to dowód, że ten obszar w erze kredowej był zamieszkany przez ogromne gady. To prawdziwa gratka dla miłośników paleontologii, a także ciekawostka, która dodaje Hvarowi jeszcze więcej uroku.
Wyspa lawendy – Hvar
Wyspa Hvar nie tylko słynie z tropów dinozaurów, ale także z pól lawendy, które latem zamieniają krajobraz w fioletowe morze kwiatów. Lawenda od wieków uprawiana jest na wyspie i wykorzystywana w produkcji olejków, kosmetyków oraz pamiątek. Hvar bywa nazywany „chorwacką Prowansją”, a zapach lawendy towarzyszy turystom spacerującym po wyspie.
Najstarsze miasto Chorwacji
Za najstarsze miasto w Chorwacji uważa się Stari Grad na wyspie Hvar, założone przez Greków w 384 r. p.n.e. To wyjątkowe miejsce wpisane na listę UNESCO, które zachowało układ urbanistyczny sprzed ponad dwóch tysięcy lat. Spacerując po Starym Gradzie, można poczuć klimat starożytności i zobaczyć, jak historia przenika się z nowoczesnością.
Chorwacja w filmach i serialach
Chorwacja stała się jednym z ulubionych plenerów filmowych. Najsłynniejszy przykład to Dubrownik, który w „Grze o Tron” wcielił się w Królewską Przystań. Filmowano tu także części „Gwiezdnych Wojen” oraz sceny do „Robin Hooda”. To ciekawostka, która sprawia, że fani kina z całego świata przyjeżdżają do Chorwacji, by spacerować po miejscach znanych z ekranu.

Winnetou i Chorwacja jako Dziki Zachód
Kolejną ciekawostką jest fakt, że Chorwacja posłużyła jako plan filmowy do ekranizacji powieści Karla Maya o Winnetou. W latach 60. XX wieku niemieccy filmowcy szukali dzikich, nieokiełznanych krajobrazów przypominających Dziki Zachód. Odnaleźli je właśnie w Chorwacji – przede wszystkim w Kanionie rzeki Zrmanja, na płaskowyżu Velebit i w Parku Narodowym Plitwickie Jeziora. Do dziś miejsca te odwiedzają fani filmów, którzy chcą zobaczyć scenerie znane z przygód Apacza Winnetou i jego przyjaciela Old Shatterhanda. To pokazuje, jak różnorodne krajobrazy Chorwacji potrafią zaskakiwać i inspirować twórców filmowych.
Irys – narodowy kwiat Chorwacji
Jedną z mniej znanych, ale niezwykle ciekawych informacji jest to, że narodowym kwiatem Chorwacji jest irys chorwacki (Iris croatica). To roślina endemiczna, czyli występująca wyłącznie na terenie tego kraju, głównie w regionach górskich. Została oficjalnie uznana za symbol narodowy w 2000 roku. Irys pojawia się w chorwackiej literaturze i sztuce, a także w lokalnym folklorze. Jest symbolem piękna, siły natury i dumy narodowej. Wiosną jego fioletowe kwiaty zdobią stoki i łąki, stanowiąc atrakcję przyrodniczą dla miłośników botaniki.

Gdy poznaje się Chorwację bliżej, zaczyna się rozumieć, że jej piękno nie tkwi wyłącznie w krajobrazie. To kraj, w którym przeszłość żyje tuż obok teraźniejszości, a codzienność ma smak oliwy, wina i słońca. Każda wioska, każda wyspa i każda ulica ma swoją opowieść – czasem pełną dumy, czasem melancholii, ale zawsze prawdziwą.
Ciekawostki o Chorwacji to nie tylko drobiazgi dla turystycznej rozrywki. To klucze do zrozumienia jej duszy – tego, dlaczego mieszkańcy z taką pasją pielęgnują tradycję, dlaczego potrafią łączyć morze z górami, święta z codziennością, a przeszłość z przyszłością.
Więc następnym razem, gdy będziesz spacerować po brukowanych uliczkach Splitu, podziwiać zachód słońca nad Adriatykiem czy sączyć białe wino z Pelješca, przypomnij sobie te historie. Bo Chorwacja to nie tylko kraj, który się zwiedza – to kraj, który się czuje.


