Święta Bożego Narodzenia w Chorwacji- tradycje bożonarodzeniowe

Jeszcze do niedawna trudno było wyobrazić sobie Święta Bożego Narodzenia poza domem. Od kilku lat jednak, panuje moda na Boże Narodzenie za granicą. Poszukujemy zazwyczaj miejsc nietuzinkowych, gdzie można odpocząć oraz spędzić miło czas.

Święta Bożego Narodzenia w Chorwacji to czas równie magiczny i piękny jak w Polsce. Tradycje bożonarodzeniowe w Chorwacji są zbliżone do naszych, jednak można dostrzec także różnice. Pomimo, że podobnie zresztą jak w Polsce, Boże Narodzenie obchodzone jest 25 grudnia, posiada niektóre zupełnie inne tradycje znane z naszych domów. Na Wigilijnym stole w Chorwacji pojawiają się potrawy, nieco inne niż na polskim stole. Z podobieństw warto wiedzieć, że zarówno w Polsce jak i w Chorwacji jest to dzień wolny od pracy.

Jarmarki bożonarodzeniowe w Chorwacji

Zanim przejdziemy do tradycji bożonarodzeniowych w Chorwacji, słów kilka o jarmarkach bożonarodzeniowych.  Już od kilku lat jarmarki bożonarodzeniowe wpisały się w krajobraz turystyczny Chorwacji.

Jarmark bożonarodzeniowy w Zagrzebiu

Zagrzeb – stolica Chorwacji już od kilku lat zdobywa nagrody najpiękniejszego jarmarku bożonarodzeniowego w Europie!

Oczywiście w pełni na ten tytuł jarmark ten zasługuje, dzięki licznymi atrakcjom dla dzieci jak i dla dorosłych. Co roku organizatorzy dodają nowe atrakcje, co czyni ten jarmark jeszcze bardziej interesującym.  Swój niepowtarzalny urok mają także jarmarki bożonarodzeniowe w innych miastach w Chorwacji.

Jarmark bożonarodzeniowy w Osijek

W Osijeku co roku organizowany jest bogaty program atrakcji, szczególnie dla najmłodszych. Dla dorosłych oferowane są kulinarne smakołyki oraz grzane wino. Odwiedziny w Osijeku podczas jarmarku można wykorzystać do odkrycia mało znanych regionów w Chorwacji takich jak Slawonia i Baranja słynących z rewelacyjnych win oraz kuchni odmiennej niż ta na wybrzeżu.

Jarmark bożonarodzeniowy w Opatija

Opatija  to kurort leżący nad Zatoką Kvarner, w którym nad brzegiem Adriatyku można odpocząć w wysokiej klasy hotelach współczesnych jak i tych jeszcze z czasów Austro- Węgier.

Adwent w Chorwacji – Došašće

Adwent w Kościele katolickim, rozpoczyna się 4 niedziele przed Bożym Narodzeniem. Niezależnie od kraju jest to czas przygotowania się do Świąt Bożego Narodzenia.

Święta Łucja

Warto wiedzieć, że 13 grudnia, w dniu Świętej Łucji, w Chorwacji sieje się pszenicę. Natomiast w Wigilię Bożego Narodzenia, gdy pszenica zakiełkuje, obwiązuje się ją wstążką w kolorach flagi Chorwacji. Bardzo często umieszcza się w pszenicy świecę.

Wigilia Bożego Narodzenia w Chorwacji – Badnjak

Zgodnie ze zwyczajem bożonarodzeniowym, w Wigilię Bożego Narodzenia – Badnjak ( bdije po chorwacku znaczy czuwa) kobiety wstają wcześniej, by zdążyć przygotować potrawy świąteczne oraz posprzątać dom. Natomiast mężczyźni karmią zwierzęta domowe, w tym samym czasie. Wszystkie te czynności mają zagwarantować pomyślność oraz zdrowie mieszkańców domu w nadchodzącym roku.

Świętowanie Wigilii Bożego Narodzenia w Chorwacji rozpoczyna się w momencie wybicia wieczornych dzwonów w kościele. Do domu przynosi się wówczas 3 pnie, które symbolizują Trójcę Świętą. Od polan tlących się w kominku Chorwaci zapalają wszystkie świece w domu. Przynoszą też do domu trochę słomy, która symbolizuje miejsce narodzenia Jezusa, rozrzucają jej część po podłodze i część wkładają pod obrus, zresztą podobnie jak my.

Na kolację wigilijną je się przeważnie ryby, zazwyczaj z suszonego dorsza – bakalara, jednak sama kolacja w Chorwacji nie jest tak uroczysta jak w naszych polskich domach. Nie wręcza się prezentów i nie składa się życzeń. Po zakończonej kolacji zazwyczaj idzie się całą rodzoną na Pasterkę.

Boże Narodzenie w Chorwacji

Chorwaci podobnie jak Polacy celebrują Boże Narodzenie, czyli święto pokoju. To właśnie w Boże Narodzenie składa się życzenia najbliższym oraz wręcza dzieciom prezenty. Na chorwackich stołach pojawiają się wówczas: różnego rodzaje mięsa takie jak na przykład: pieczona cielęcina oraz jagnięcina, Pašticada, cieniutko krojona suszona szynka Pršut i pikantny kulen.

Pierwszy gość, który tego dnia zapuka do drzwi, przynosi zdrowie oraz radość domownikom. W Chorwacji nie ma zwyczaju łamania się opłatkiem oraz wspólnego śpiewania kolęd, jak w Polsce. Dopiero w drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia, w dniu świętego Szczepana, Chorwaci odwiedzają rodzinę oraz przyjaciół.

Wigilijne i świąteczne potrawy w Chorwacji

Badnji Kruh – ciasto z dodatkiem miodu, orzechów i suszonych owoców.

Kroštule – w Polsce nazywane faworkami.

Sarma – rodzaj dolmy –danie kuchni byłego Imperium Osmańskiego, to mięso zawinięte w liście kiszonej kapusty  lub winogron, nasze gołąbki.

Pašticada – duszona wołowina w sosie z warzywami i winem.

Božić Pletenica – ciasto z dodatkiem gałki muszkatołowej, rodzynkami i migdałami, zaplecione w warkocz.

Swięta Bożego Narodzenia – Północna Chorwacja

W północnej Chorwacji w Wigilię popularnym daniem jest chleb ze smażoną fasolą cebulką oraz z kiszoną kapustą.

Swięta Bożego Narodzenia – Zagrzeb oraz Zagorje

W Zagrzebiu oraz w Zagorje bardzo popularny jest deser – Zagorski štrukli lub štrukli, czyli ciasto z masą serową, w wersji gotowanej lub pieczonej, na słodko oraz słono.

Zagrzeb i Zagorje słyną także z indyka z mlinci. Indyk jest w tym regionie uwielbianą przez wszystkich potrawą świąteczną przygotowywaną w każdym praktycznie domu. Według przepisu, posolonego indyka piecze się w piekarniku w sosie własnym około 2,5 godziny. Następnie należy przygotować mlinci, czyli cienkie placki, które przyrządza się z mąki, soli oraz z wody. Podane z wypieczonym indykiem w sosie własnym smakują niesamowicie.

Slawonia i Baranja

Slawonia słynie z pysznych Orehnjača, czyli smakowitych rolada z orzechami włoskimi oraz Makovnjača, czyli nasz makowiec jedzony podczas wielu chorwackich świąt. Te tradycyjne desery robi się według prostych przepisów i z pewnością zachwycą one miłośników delikatesów z całego świata. Orehnjača i Makovnjača najlepiej smakują z kawą przygotowaną przez Chorwatów.

Dalmacja

W Dalmacji na świątecznym stole zazwyczaj znajdziemy zupę z dorsza oraz owoce morza.  Święta Bożego Narodzenia w Chorwacji nie są pełne bez prezentów pod choinką oraz dania z bakalara, którego podstawą jest suszony dorsz. Solonego dorsza, robi się długo, jednak warto włożyć w jego przygotowanie dużo wysiłku, aby cieszyć się potem niesamowitym smakiem.

Bożonarodzeniowe symbole

Choinka

Co ciekawe, pierwszymi bożonarodzeniowymi drzewkami w Chorwacji nie były choinki, a drzewa liściaste! Kiedyś ozdabiało się je orzechami, owocami oraz słodyczami (zresztą podobnie jak w Polsce). Dodatkowo dekorowano takie drzewka papierowymi łańcuchami oraz świecami, które zapalano w najważniejszych momentach podczas Świąt Bożego Narodzenia.

Trzy pnie

Tradycją bożonarodzeniową inną niż w Polsce jest przynoszenie do domu 3 dużych pni, które symbolizują Świętą Trójcę, a których ogień ma gwarantować mieszkańcom szczęście oraz powodzenie.

Dziadek Mróz w Chorwacji

Chorwatom prezenty przynosi Dziadek Mróz. Tym, którzy byli niegrzeczni, pod poduszką Krampus zostawia rózgę, tak jak u nas.

Słoma

Moment wnoszenia słomy do domu, co zwykle czynią najważniejsi członkowie rodziny, oznacza oficjalny początek Świąt Bożego Narodzenia. Słomę rozkłada się na podłodze pod stołem oraz mniejszą część kładzie się na stole i przykrywa obrusem. Co ciekawe, w niektórych częściach Chorwacji w noc wigilijną nie śpi się w łóżku, ale na przyniesionej słomie.

Licitar

Licitary to piernikowe ciastka, w kształcie serduszek, które pokrywa się czerwonym lukrem oraz bogato się je zdobi. Ciastka te są wyjątkowo piękne, zazwyczaj wiesza się je na choince. Zostały one także wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Mini słownik chorwackich słów bożonarodzeniowych

• Božić – Boże Narodzenie
• Sretan Božić – Wesołych Świąt
• Badnjak – Wigilia Bożego Narodzenia
• Jelka – Choinka
• Čobanica – Pasterka
• Doček Nove Godine – Sylwester

Sretan Božić i Nova godina za sve vas!

Čestit Božić i sretna Nova godina!