Mostar
Mostar jest tak malowniczy a w szczególności Stary Most, że trudno uwierzyć w to ile przelano tu krwi. Nazwa miasta Mostar pochodzi od słowa ’mostari’ – 'strażnicy mostu’. Miasto Mostar leży na wysokości 60 m n.p.m. W średniowieczu brzegi rzeki Neretwa połączone były drewnianym stałym mostem., w 1566 r. zastąpiono go kamiennym.
Mostar znajduje się w regionie w Hercegowina. Historia Mostaru rozpoczęła od małego miasteczka na szlaku handlowym między wybrzeżem Adriatyku a środkową Bośnią.
W 1468 r. Hercegowina trafiła pod panowanie osmańskie. W 1566 r. na rozkaz Sulejmana Wspaniałego (tego samego człowieka, który przekształcił Konstantynopol w Stambuł) drewniany most przebudowano na kamienny. To właśnie ten słynny most przetrwał 427 lata. Poza tym kamienny most był arcydziełem w ówczesnych czasach i mówi się, że jest jedną z najważniejszych konstrukcji zbudowanych w epoce osmańskiej.
Austro-Węgry przejęły kontrolę nad tym regionem w 1878 r. i rządziły do 1918 r. Wtedy to Bośnia i Hercegowina stała się częścią Jugosławii. W 1992 r. Bośnia i Hercegowina ogłosiła niepodległość od Jugosławii. W 1994 r. Stari Most został zniszczony podczas konfliktu chorwacko-bośniackiego. W listopadzie 1993 r. most w Mostarze się zawalił pod ostrzałem chorwackich czołgów. Ciężko uwierzyć, że jeszcze całkiem niedawno w Mostarze ginęli ludzie. Mostar stał się areną jednych z najgorszych bitew w wojnie domowej na terenie Bośni.
Pod koniec lat 90. most został odbudowany z resztek kamienia, który wpadł do rzeki, natomiast Stare Miasto odnowiono. Stary Most został ponownie otwarty w 2004 r., natomiast w 2005 r. wpisano go na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Mostar mapa
Od 1995 r. – od zakończenia wojny, miasto Mostar jest ciągle odbudowywane, jednak ślady wojny i bieda są wszechobecne.
Mostar atrakcje
Stari Most Mostar
Stary Most piękny i majestatyczny. Łączący dwie strony rzeki Neretwy łączy dwa światy: chrześcijański i muzułmański. Muzułmanie i chrześcijanie, którzy jeszcze 20 lat temu walczyli tu ze sobą i których Stary Most padł ofiarą. Dziś odbudowany znów przyciąga turystów z całego świata.
Nowy Stary Most ( bo tak nazywają go mieszkańcy) to najbardziej rozpoznawalna atrakcja Mostaru. Jest to wizytówka, która jest obfotografowana ze wszystkich stron przez turystów. Most nad Neretwą został ukończony w 1566 r. przez Turków i od tej pory bez przerwy służył mieszkańcom miasta aż do wojny domowej. Był traktem komunikacyjnym aż do 9 listopada 1993 roku, kiedy to podczas wojny bośniackiej most runął do rzeki.
Na kamieniu wyryto napis: Remember 1993. O przeszłości przypominają kamienie leżące na brzegu Neretwy pod mostem. To najstarsze części Starego Mostu, które do odbudowy nie zostały wykorzystane.
Stary Most w Mostarze kojarzy się jeszcze z jedną atrakcją są to skoki z mostu do położonej 21 metrów niżej Neretwy. W przeszłości był to symbol odwagi i męstwa, dziś jest to zarobkowa działalność chłopaków/mężczyzn, którzy po zebraniu określonej kwoty, oddają skok. Wygląda to bardzo spektakularnie i….niebezpiecznie.
Jest wiele miejsc, aby uzyskać „najlepszy widok” na Stari Most, od brzegów rzeki Neretwy do minaretu Meczetu Koski Mehmed-Paszy.
Zanim wejdziecie na most, radzimy ubrać odpowiednie obuwie. Powierzchnia mostu jest bardzo śliska!
Stare Miasto Mostar
Mostar to coś więcej niż tylko piękny, bajkowy most. Kamienne uliczki Starego Miasta są prawie tak urokliwe jak sam most. Stare Miasto w Mostarze jest dość małe. Posiada on zaledwie kilka brukowanych uliczek po obu stronach rzeki Neretwa. Bynajmniej spacer po całym Starym Mieście w Mostarze nie trwa zbyt długo, nawet zatrzymując się w kawiarniach i sklepach z pamiątkami. Ulice Starego Miasta mogą być dość zatłoczone w południe, gdy wycieczki odwiedzają Mostar, ale pod wieczór spacer tymi uliczkami to prawdziwa radość.
Wystawa fotografii wojennej, Wieża Helebija, tuż obok Starego Mostu
To niewielka wystawa około 50 zdjęć konfliktu bałkańskiego. Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o wojnie i jej skutkach dla Mostar, warto odwiedzić to muzeum. Natomiast jeśli chcecie zobaczyć pozostałości po wojnie z lat 90., istnieje kilka miejsc poza Starym Miastem. Należą do nich wieża snajperska, Pałac Tito oraz liczne budynki wciąż pełne dziur po kulach. Nawet na Starym Mieście nadal widać blizny wojenne.
Oddalając się od Starego Miasta w Mostarze odkrywamy bolesną historię. Bośniacy wciąż noszą niezagojone rany po minionej wojnie w Bośni, wciąż zobaczymy tu ślady kul na elewacjach domów i sklepów oraz ruiny. Bieda jest tu wszechobecna. Pomimo kontrastów dwóch światów chrześcijańskiego o muzułmańskiego starają się one współgrać i nie wchodzić sobie w drogę. Pamięć i rany są wciąż bardzo bolesne.
Meczet Koski Mehmed-Pasha
Jest to drugi co do wielkości meczet w Mostar. Warto wiedzieć, że budowę ukończono w 1618 roku. Podobnie jak Stari Most, meczet ten został prawie całkowicie zniszczony podczas konfliktu bałkańskiego. Za niewielką opłatą możemy zwiedzić meczet oraz wspiąć się na minaret, aby uzyskać niezapomniany widok na Stari Most.
Krzywy Most (Kriva Cuprija)
Ten kamienny most jest mniejszą wersją Starego Mostu. Zbudowano go w 1558 r. Można spokojnie powiedzieć, że Krzywy Most był tzw. „próbą” przed rozpoczęciem budowy Starego Mostu.
Kriva Cuprija leży kilka minut spacerem od Starego Mostu i rozciąga się na niewielkim potoku, który wpada do rzeki Neretwa.
Stary Bazar Kujundžiluk
Bazar i uliczka Kujundžiluk znajduje się na Starym Mieście, na wschód od Starego Mostu. Ten mały ale uroczy targ pełen jest sklepików z pamiątkami oraz łudząco przypomina nam Wielki Bazar w Stambule.
Mostar pogoda – kiedy warto zaplanować zwiedzanie?
Mostar można odwiedzać przez cały rok, ale najlepsze miesiące na wizytę to okres od kwietnia do października. Wiosna i jesień mają przyjemne temperatury w ciągu dnia, ale istnieje prawie 50% szans, że będzie padać każdego dnia. Latem temperatury mogą gwałtownie wzrosnąć (nawet do 40 ° C), natomiast prawdopodobieństwo deszczu jest niewielkie. Naszym zdaniem zima jest najgorszym czasem na wizytę w Mostar ze względu na pogodę, ponieważ jest dosyć zimno oraz mokro.
Szczyt sezonu turystycznego przypada na miesiące letnie. W tym czasie trzeba się liczyć z dużą ilością ludzi, gorącymi temperaturami oraz niestety dużą ilością złodziei.
Zatem naszym zdaniem najlepsze miesiące na wizytę w Mostar to maj, czerwiec oraz wrzesień, kiedy jest ładna pogoda i nie ma tłumów. Natomiast w kwietniu oraz październiku jest większa szansa na deszcz, ale Mostar jest wtedy zwykle znacznie cichszy i mamy niższe koszty zakwaterowania!
Mostar dojazd
Mostar odwiedziliśmy kilka razy. Raz była to wizyta podczas przejazdu przez całą Bośnię i Hercegowinę w kierunku Chorwacji. Natomiast pozostałe wizyty były jednodniowymi wycieczkami z miejsc, w których odpoczywaliśmy na Riwierze Makarskiej ( Igrane, Makarska, Podaca).
Odległości do pobliskich miast
Sarajewo: 130 km, 2,25 godziny
Split: 170 km, 2,25 godziny plus czas na przejście graniczne
Dubrownik: 130 km, 2,5 godziny plus czas na przejście graniczne
Kotor: 190 km, 3 godziny plus czas na przejście graniczne
Przekroczenie granicy może potrwać od pięciu minut do godziny lub dłużej, w zależności od natężenia ruchu. Z naszego doświadczenia wynika, że przekraczanie granicy trwa od pięciu do dwudziestu minut. Bynajmniej wszystko zależy od opieszałości, dokładności straży granicznej oraz rejestracji auta, którym się poruszamy. Polacy są bardzo mile widziani, natomiast nasi sąsiedzi z zachodniej granicy, często są sprawdzani.
Warto wiedzieć, że aby poruszać się po terenie Bośni i Hercegowiny autem trzeba obowiązkowo posiadać Zieloną Kartę.
Dodatkowo planując dojazd autem do Mostaru, warto wiedzieć, że Stare Miasto jest tylko dla pieszych. Będziecie musieli zaparkować samochód na jednym z kilku płatnych parkingów w pobliżu Starego Miasta. Warto jednak uważać, ponieważ my niestety trafiliśmy na oszusta podszywającego się za parkingowego i musieliśmy zapłacić podwójnie.
Dla osób niezmotoryzowanych, polecamy transport autobusowy. Mostar jest dosyć dobrze skomunikowany z wszystkimi większymi miastami Bośni i Hercegowiny oraz Chorwacji ( głównie Dalmacji Południowej).
Mostar atrakcje w pobliżu
Konjic
Miasto Konjic jest jedną z najstarszych stałych osad w Bośni i Hercegowinie. Ponadto uważa się, że rejon Konjic zasiedlono już 4000 lat temu. Natomiast znaleziono pozostałości osad plemion iliryjskich z przed około 2000 lat temu podróżujących w górę rzeki Neretwa. Dodatkowo w Konjic znajduje się most łudząco podobny do Starego Mostu w Mostar.
Wodospady Kravica
Ta niezwykła atrakcja przyrodnicza ma nieco nierzeczywisty charakter. Wodospad tworzy rzeka Trebižat, spadając szerokim łukiem o wysokości 25 m do szmaragdowego basenu. Wiosną ta cudowna mini-Niagara jest pełna furii. Latem jest to zdecydowanie łagodniejsza kaskada. Dodatkowo wodospad w dole oferuje wytchnienie od upalnego ciepła dla mieszkańców okolicy oraz turystów.
Blagaj Tekija
Blagaj Tekija (Tekke) to klasztor Derwiszów, który ma ponad 600 lat. Założono go w czasach panowania imperium osmańskiego. Położony jest nieopodal Mostar, natomiast zbudowano go u podstawy klifu, tuż obok rzeki Buna.
Mostar noclegi
Reasumując, Mostar i okolice są również świetną opcją jednodniowej wycieczki ze Splitu, Dubrownika lub Sarajewa. Naszym zdaniem cały dzień na zwiedzanie Mostaru jest wystarczający. Dodatkowo jest to idealne rozwiązanie, jeśli macie ograniczony czas na trasie, wtedy jest to dobre miejsce na odpoczynek. My wiemy na pewno, że jeszcze tam wrócimy. Na koniec jeszcze jedno nocne zdjęcie z panoramą na Stary Most w Mostarze.
