Wyspa Pag – tajemnicza wyspa Dalmacji
Wyspa Pag jest najbardziej na północ wysuniętą wyspą Dalmacji. Ma ona nieco poszarpany i podłużny kształt. Dodatkowo leży równolegle do wybrzeża Chorwacji. Jej długość wynosi około 60 km, a długość linii brzegowej 269 km. Charakterystyczną cechą wyspy jest jej krajobraz jak z filmu science fiction. Ponadto na wyspie nie występuje słodka woda przez co roślinność jest bardzo uboga. Dodatkowo wyspę upodobały sobie silne wiatry bura. Wyspa Pag nie wygląda jak typowa wyspa na Adriatyku. Być może dlatego staje się znana jako ulubione miejsce filmowców. Na Pag zostały nakręcone m.in: Terror Ridleya Scotta, komedia Netflix Ibiza oraz serial BBC The Grand Tour.
Wyspa Pag – księżycowa wyspa
Południowo-zachodnie wybrzeże wyspy Pag łagodnie opada do morza Adriatyckiego, natomiast północno-wschodnia część wyspy Pag to strome i wysokie wzgórza. Najwyższym szczytem wyspy Pag jest Sveti Vid – 348 m.n.p.m. leży on niedaleko miasta Pag.
Wyspa Pag słynie również z hodowli owiec oraz produkcji sera z mleka owczego (paški sir ). Dodatkowo polecamy skosztować do sera białe wino zutica.
Nie tylko pejzaż Pag jest zróżnicowany. Wyspa podzielona jest również kulturalnie. Novalja na północy wyspy słynie z najbardziej popularnego życia nocnego w regionie. Każdego lata plaża Zrce zapełnia się dzięki znanym DJ, natomiast zwieńczeniem jest Hideout Festival zrzeszający miłośników imprez i beach party.
Z kolei miasto Pag na południu jest ciche i tradycyjne. Niewiele się zmieniło od XV wieku, kiedy powstała tu wieś. Miejscowe kobiety nadal zajmują się szydełkowaniem skomplikowanej koronki z Pag, która stanowi niezwykłą pamiątkę. Jest to również idealne miejsce do spróbowania lokalnych produktów Pag: Paski Sir – ceniony w całej Chorwacji oraz pysznej jagnięciny Pag – naturalnie aromatyzowaną trawą, która karmi owce.
fot. hr-cro.com
Pag historia wyspy
Tereny wyspy zamieszkiwali przez stulecia: Ilirowie, Rzymianie (wznieśli akwedukty i fortyfikacje) i następnie Słowianie. Na wyspie ok. X w. rozpoczęto wydobywanie soli. Niestety stało się to kością niezgody. Do solan w Pag rościli sobie prawa biskupi z Zadaru oraz Rabu. Zwaśnionych pogodzili Wenecjanie w 1409 r. kiedy to rozpoczęli rządy na wyspie i w Chorwacji. W 1467 r. wojna i zamieszki polityczne spowodowały migrację mieszkańców kilka kilometrów na północ, gdzie założyli miasto Pag. Sól była nadal podstawą gospodarczą za panowania weneckiego, a następnie austriackiego. Następnie wyspa Pag stała się częścią Jugosławii aż do momentu jej rozpadu.
Wyspa Pag mapa
Wyspa Pag – polecane noclegi
Wyspa Pag dojazd
Pag ma przewagę nad innymi wyspami w Chorwacji, podobnie jak wyspy: Krk, Ciovo czy Murter, ponieważ można dostać się na wyspę mostem z przylądka Osljak, który został wybudowany w 1968 roku oraz promem.
Polecamy również przeprawę promową z miejscowości Prizna do Žigljen (Pag). Linia 335 Jadrolinija obsługuje przeprawę aut oraz większych pojazdów. W sezonie wysokim prom kursuje nawet co godzinę. Koszt przeprawy dla os. dorosłej 17 kn, dziecka 8,5 kn, auto 96 kn, rower 17 kn. Drugą opcją jest katamaran Melita, który kursuje z Zadaru do Rijeki przez Novalja (Pag) i inne wyspy. Koszt przeprawy dla osoby to 100 kn do Novalja, czas podróży 1:15. Jedynym mankamentem jest 1 kurs dziennie i to w godzinach popołudniowych.
Dojazd z Rijeki
Katamaran Jadrolinija kursuje codziennie po południu z Rijeki do miejscowości Novalja, zatrzymując się wcześniej w miejscowości Rab. Ponadto linia promowa Rapska Plovidba to lokalna firma, która obsługuje łodzie pasażerskie z wyspy Rab do miejscowości Lun na wyspie Pag.
Dojazd z Zadar
Wyspa Pag jest łatwo dostępna. Najbliższe lotnisko znajduje się w Zadar Zemunik, z którego regularnie kursują autobusy na dworzec autobusowy w Zadar. Natomiast z Zadar codziennie jeździ około 7 lub 8 autobusów do Novalja i miasta Pag (podróż trwa około dwóch godzin).
Atrakcje na wyspie Pag
Miasto Pag
Miasto Pag jest największym miastem na wyspie Pag i znajduje się w niewielkiej odległości od miejscowości Zadar. W XV wieku coraz lepiej prosperujący biznes solny skłonił do budowy miasta Pag. Natomiast pobliskie miasto Stari Grad było coraz częściej atakowane przez konkurencyjnych producentów soli w Zadar i na wyspie Rab. Pag był wówczas pod panowaniem weneckim. To Wenecjanie wynajęli budowniczego (wtedy już popularnego) Juraja Dalmatinaca (budowniczego w Katedry św. Jakuba w Szybenik ), aby zaprojektował nowe miasto. Pierwszy kamień węgielny położono w 1443 r.
Novalja
Novalja słynie głównie z rozległych żwirowych plaż w tym plaży Zrće, festiwali muzycznych oraz podziemnego akweduktu wybudowanego przez Rzymian w I w. n.e. Akwedukt ten, popularnie znany jako „Talijanova Buž”, co dosłownie oznacza „włoską dziurę”. Zbudowano go w I wieku, kiedy wyspa Pag znajdowała się pod panowaniem potężnego Cesarstwa Rzymskiego, co tłumaczy jego nazwę. Dzięki dogodnemu położeniu, które było bezpieczną przystanią dla żeglarzy na wypadek burzy, najpierw zbudowano port. Później rzymska osada otrzymała nazwę Navalia.
Chociaż wielu uważa akwedukty za konstrukcje naziemne, nie jest to prawdą, ponieważ większość rzymskich akweduktów zbudowano pod ziemią. Jeśli chodzi o akwedukt Novalja, jest on całkowicie pod ziemią. Zachowana część o długości 1,2 km została wykorzystana do dostarczenia wody z Novaljsko polje do Navalii i zaopatrzenia miejscowej ludności. W pobliżu znajduje się jeszcze jeden akwedukt, który łączył starożytne miasto Cissu (dzisiejsza Caska) z Kolanjsko polje. Ma 8 km długości, ale jest w znacznie gorszym stanie niż „Talijanova Buža”, ponieważ znajdował się na ziemi.
Lun
Lun to najdalej na północ wysunięta miejscowość na Pag. Znajduje się tam gaj oliwny z ponad tysiąc letnimi oliwkami. Oliwa z oliwek z tego regionu od dawna znana jest jako oliwa najwyższej jakości, o którym wspomina nawet rzymski łasuch Marek Gavius Apicius w I wieku, który jest uważany za pisarza pierwszej książki kucharskiej. Jego jakość potwierdzają liczne nagrody i wyróżnienia otrzymane przez lokalnych producentów oliwek.
Obszar w północno-wschodniej części osady Dudići jest chronionym rezerwatem botanicznym o powierzchni 23,6 ha od 1963 r. Ten gaj oliwny jest szczególnie cenny ze względu na starość niektórych drzew oliwnych. Każde drzewo oliwne jest wyjątkowe. Rosną w gołą skałę i są kształtowane przez wiatr, który stworzył najbardziej niesamowite formy i prawdziwe dzieła sztuki. Na powierzchni 400 hektarów znajduje się 80 000 drzewek oliwnych, z czego 1 500 drzew odmiany Oblica jest szczególnie interesujących, ponieważ zostały zaszczepione wiecznie zieloną odmianą Olea oleaster, która jest bardzo rzadką odmianą, podobną do dzikiej odmiany Mediterana.
Solana Pag
Aż do XX wieku wydobywano sól na wyspie Pag przez płukanie, a następnie pozwalając wodzie morskiej wyschnąć na słońcu. Teraz proces zostaje przyspieszony poprzez przeniesienie soli do fabryki soli Solana Pag. Poza tym, Solana Pag jest największym producentem soli kuchennej w Chorwacji. Sól ma szczególny smak, który uwielbiają smakosze.
Wyspa Pag – 15 Południk geograficzny
Centralnie przez wyspę nieopodal miasta Pag przechodzi 15 południk wyznaczający czas środkowoeuropejski. Znajduje się on przy drodze z miejscowości Bošana do plaży Zrće.
fot. adriacamps.com
Wyspa Pag – plaże
Plaża Čista
Zaledwie 500 metrów za zakrętem prowadzącym do plaży Prnjica, znajduje się kolejny zakręt, który zabierze Cię na Čista – plażę, która jest po prostu … czysta, jak sugeruje ich nazwa w języku chorwackim. Sama plaża jest idealna dla rodzin z dziećmi i ma wiele udogodnień w przeciwieństwie do plaży Prnjica. Poza tym oczarowuje widok skąpanego w słońcu gór Velebit oraz Zatoki Pag. Dodatkowo możemy także wypożyczyć rower wodny i wypłynąć w morze. Plaża ma parking.
Plaża Sveti Duh Pag
Około 1,7 km od plaży Čista, znajduje się plaża oraz kemping Sveti Duh, który idealnie wpasowuje się w klimat tej części wyspy. To właściwy wybór dla wszystkich, którzy szukają przygody zarówno dla młodych ludzi jak i rodzin z dziećmi. Na terenie campingu znajduje się restauracja i bar. Jedna część plaży przeznaczona jest dla nudystów.
Poza tym odwiedzając te plaże, polecamy zatrzymać się w pobliskim mieście Kolan i Gligor, gdzie możecie spróbować przepysznych serów z wyspy Pag. Nie pożałujecie …
Plaża Caska
Legenda o małym miasteczku Caska, w którym znajduje się plaża o tej samej nazwie, przenosi nas do IV wieku, w czasach Rzymian, którzy nazwali tę zatokę – Cissa. Znajduje się ona około 3 km od miejscowości Novalja, przy drodze do Metajna. Caska ma wyjątkowy klimat przeplatany zapachem z przeszłości. Dostęp do morza jest w większości piaszczysty co jest idealne dla rodzin z dziećmi. Oprócz tego, że jest miejscem wielu legend, Caska jest także miejscem archeologicznym. Przy plaży znajduje się kilka restauracji oraz kawiarni, a także bezpłatny parking.
Jeśli nurkujecie dalej od brzegu, nie zdziwcie się, jeśli znajdziecie resztki zatopionego rzymskiego miasta, naczynia ceramiczne oraz monety.
Małe zatoczki między Jakišnica a Lun
Jeśli chcecie doświadczyć zupełnie innego klimatu niż księżycowy, to musicie odwiedzić miasteczko Lun, które znajduje się w północno-zachodniej części wyspy Pag. Różnicę w wyglądzie wyspy zobaczycie już po opuszczeniu miejscowości Novalja. Wtedy to krajobraz zaczyna się zmieniać, a po drodze zaczynają pojawiać się starożytne gaje oliwne Lun. Pomiędzy Jakišnica a Lun, szczególnie po stronie zwróconej w stronę wyspy Rab, znajdziecie małe, dziewicze zatoczki, w których możecie spędzić cały dzień w cieniu, całkowicie sami. Możecie do nich dotrzeć od strony morza, ale także szutrem po zjechaniu z głównej drogi. Podobne, odosobnione zatoczki można znaleźć, podążając starą drogą od plaży Sveti Duh w kierunku Pag.
Gajac – plaża Braničevica
Plaża Braničevica znajduje się w Gajac, spokojnej dzielnicy Novalja. Z plaży roztacza się widok na otwarte morze z dala od hałaśliwej plaży Zrće. Plaża jest odpowiednia dla rodzin z dziećmi i młodych ludzi szukających odpoczynku. Dostęp do morza jest żwirowy, a dno morskie jest w niektórych miejscach pokryte piaskiem. Na plaży znajduje się kilka restauracji i barów oferujących żywność i napoje, a w pobliżu znajduje się małe centrum sportowo-rekreacyjne. Ci, którzy wolą prywatne miejsca, mogą podążać brzegiem morza dalej na południe, tuż obok rezerwatu ornitologicznego.
Plaża Jadra
Na samym końcu Stara Novalja leży Jadra – ukryty klejnot wyspy. Plaża ta wychodzi na otwarte morze i jest w większości żwirowa. Momentami plaża jest częściowo kamienista oraz niedostępna. Poza tym otoczona jest ostrymi klifami, co czyni ją idealnym miejscem dla osób, które chcą doświadczyć dziewiczej przyrody. To świetne miejsce do nurkowania. Ze względu na ukształtowanie terenu nie polecamy plaży dla małych dzieci. Na plaży znajduje się parking, kawiarnia i bar przekąskowy, a także wypożyczalnia parasoli i leżaków.
Polecamy wyjątkowe zachody słońca w tym miejscu.
Plaża Zrće
Zrće jest najczęściej odwiedzaną plażą na wyspie Pag. Znajduje się w zatoce o tej samej nazwie, w północno-wschodniej części wyspy, około 2,5 km od Novalja. Ze względu na jakość udogodnień, usług oraz różnorodność barów i restauracji plaża Zrce otrzymała Błękitną Flagę. Gęsty las sosnowy prowadzi do około 700-metrowej plaży która w szczycie sezonu może pomieścić kilka tysięcy osób. Plaża pokryta jest żwirem oraz białymi kamykami. Na plaży znajduje się ratownik, prysznice, miejsce do gry w siatkówkę plażową, wypożyczalnia sprzętów wodnych oraz zjeżdżalnia wodna a także duży płatny parking. Poza tym plaża Zrce nazywana jest chorwacką Ibizą.
Podsumowując, na wyspie Pag każdy znajdzie coś dla siebie. Młodzi ludzie znajdą tu miejsce aby się pobawić natomiast osoby ceniące ciszę i spokój również znajdą coś dla siebie. Wyspa Pag jest na tyle duża, że pomieści i jednych i drugich, wszyscy będą zadowoleni.