Chorwacja – Republika Chorwacji to małe państwo leżące nad Morzem Adriatyckim, graniczące z Bośnią i Hercegowiną, Słowenią, Czarnogórą, Węgrami i Serbią
Po pierwsze, powierzchnia państwa wynosi 56 594 km2. Chorwacja zajmuje również 125 miejsce na świecie pod względem wielkości państwa. Republika Hrvatska graniczy ze Słowenią, Węgrami, Serbią, Czarnogórą, Bośnią i Hercegowiną oraz Włochami (granica na Adriatyku).
Największa turystyczna atrakcja Chorwacji – wybrzeże Adriatyku- ma około 5835 km długości, z czego 4058 km przypada na linię brzegową wysp chorwackich.
Co ciekawe Chorwacja jest to kraj o bardzo zróżnicowanej powierzchni. Część północna jest nizinna (Nizina Panońska). Podczas, gdy część południowa Chorwacji to Góry Dynarskie z najwyższym szczytem w Kraju Vrh Dinare 1830 m.n.p.m.
Wzdłuż wybrzeża ciągną się Góry Dynarskie, w skład których wchodzą m.in. pasma: Górski Kotar, Kapela, Dinara z najwyższym szczytem Chorwacji – Dinarą (1831 m n.p.m.) oraz Velebit – największy łańcuch górski w Chorwacji. W 1981 r. UNESCO uznało Velebit za światowy rezerwat biosfery. Góry Dynarskie to obszar krasowy, obfitujący w tysiące jaskiń, wywierzysk (również podmorskie), jeziora, polja oraz rzeki. Poza tym Chorwacja jest również wyjątkowa pod względem wybrzeża dalmatyńskiego
Jest to wybrzeże z równoległymi podłużnymi wyspami wzdłuż wybrzeża. Warto wiedzieć, że do Chorwacji należy 1185 wysp, większych oraz mniejszych. Ponadto do największych należą: KRK, Cres,Brac, Hvar, Korcula oraz Pag. Plaże wzdłuż wybrzeża Adriatyku są przede wszystkim żwirowe, kamieniste oraz skaliste, choć zdarzają się również piaszczyste (np. Zlatni rat na wyspie Brac).
Wody Morza Adriatyckiego (Jadran) są czyste, silnie zasolone i ciepłe (latem średnia temperatura na otwartym morzu wynosi 22-25°C). Średnia głębokość to 252 . Zasolenie morza Adriatyckiego, wynosi przeciętnie 38,30%o ( a co ciekawe, Bałtyk średnio 7,8%o). Umożliwia to pozyskiwanie soli morskiej metodą odparowywania wody w salinach. Saliny to płytkie baseny, do których woda wpływa przez kanały, następnie są one zamykane. Podczas słonecznej i ciepłej pogody woda odparowuje, pozostawiając na dnie kanałów warstwę soli. Takie saliny można zobaczyć koło Ston i Pag w Chorwacji, a także koło Ulcinj i Tivat w Czarnogórze.
W zatoce Stonskiej sól jest pozyskiwana już od XIII w. Tamtejsza warzelnia była jednym z filarów gospodarki Dubrownika. Co ciekawe w XVII w. produkowała ona ponad 6 tys. ton soli rocznie (obecnie ok. 3 tys. ton).
Chorwacja i okoliczne wyspy można podzielić na trzy różne strefy klimatyczne: śródlądową i północno-wschodnią, wybrzeże Adriatyku i środkową Chorwację.
We wnętrzu Chorwacji , tj. na nizinach w okolicach Zagrzebia, na północnym wschodzie oraz wschodzie kraju, panuje klimat kontynentalny . Tutaj możesz spodziewać się gorących lat i chłodniejszych zim. W Środkowej Chorwacji panuje również górski klimat z chłodnymi latami i zimnymi zimami.
Z drugiej strony na wybrzeżu Adriatyku można liczyć na klimat śródziemnomorski . Ten klimat charakteryzuje się suchymi i gorącymi latami oraz łagodnymi, deszczowymi zimami. Jeśli planujecie spędzić wakacje na wybrzeżu Chorwacji, to najlepszym czasem na odwiedziny są miesiące od czerwca do października. Chorwacja jest również idealna na wycieczki po mieście . Szczególnie wiosną i jesienią można spacerować ulicami historycznych miast w przyjemnych temperaturach bez tłumu turystów.
Chorwacja ma wiele atrakcji turystycznych i kulturalnych do zaoferowania. Do najpiękniejszych atrakcji turystycznych należą parki narodowe, w tym Jeziora Plitwickie. Wodospady i jeziora łączą się tutaj w pięknej, naturalnej scenerii.
Pod względem architektonicznym Chorwacja również ma wiele do zaoferowania. Poprzez wieki i panowanie różnych władców zarówno budynki mają włoski, jak i rzymski styl architektoniczny. Na przykład: amfiteatr w Puli, który bardzo przypomina Koloseum w Rzymie, lub średniowieczne uliczki w Dubrowniku. Tu warto skupić uwagę na Pałacu Sponza oraz katedry w Dubrowniku .
W Zadarze natomiast ;polecamy niecodzienny koncert. Organy morskie przez cały dzień grają fascynującą melodię dzięki falom morskim. Zachęcamy również odwiedzić imponujący Pałac Dioklecjana w Splicie lub odwiedzić jedną z niezliczonych katedr i kościołów w Chorwacji. Szczególnie imponująca jest katedra w Zagrzebiu, która dzięki dwóm wieżom jest jednym z najwyższych budynków w Chorwacji.
Także piękne plaże oraz krystalicznie czysta woda są jednymi z atrakcji Chorwacji.
Dodatkowo Zagrzeb jest to największe miasto Chorwacji, leżące nad rzeką Sawą u podnóża Medvednicy, na wysokości 122 m.n.p.m. Ponadto od 1557 r. nazywany stolicą Chorwacji ( z małymi wyjątkami, kiedy to przestał być stolicą na rzecz Varazdinu). Natomiast po rozpadzie Austro-Węgier, Zagrzeb przestaje być stolicą Królestwa Dalmacji, Chorwacji i Slawonii. Od 1991 r. powraca jako stolica niepodległej Chorwacji. W stolicy na wysokim poziomie rozwinęła się baza turystyczna i noclegowa.
Zabudowa miasta, ukształtowana w dużej mierze według kanonów obowiązujących w monarchii oraz nie ma nic wspólnego z architekturą śródziemnomorską. W Zagrzebiu mieszka ok. 790 tys. ludzi (są też dane mówiące o ponad milionie), co – jak na chorwackie standardy – jest liczbą imponującą (drugi pod tym względem Split ma zaledwie 178 tys. mieszkańców). Na dodatek populacja miasta stale rośnie, ponieważ przybywa tu za chlebem ludność z prowincji, głównie ze zubożałej w wyniku ostatniej wojny Slavoni. Zagrzeb stanowi główny ośrodek administracyjny, przemysłowy, komunikacyjny i uniwersytecki (ponad 50 tys. studentów), wyraźnie dominujący nad śródlądową częścią kraju (wybrzeże rządzi się swoimi prawami).
Jednym z popularnym miejsc turystycznych Zagrzebian ale i nie tylko są góry Medvednica, gdzie na szczycie znajdują się ruiny średniowiecznego zamku Medviedgrad.
Zagrzeb posiada kilkanaście miast partnerskich na całym świecie, jednym z nich jest Kraków.
Turyści rzadko odwiedzają krainę zielonych wzgórz między Zagrzebiem a granicą słoweńską, tymczasem ma ona do zaoferowania kilka atrakcji. W osadzie Huśnjakovo zorganizowano Muzeum Ewolucji (Muzej evolucije i nalaziśte pracovjeka Śetaliśte V. Sluge, www.krapina.com; IV—IX wt.-nd. 9.00 17.00, X-lll wt.-nd. 8.00-15.00; 20 kn/10 kn) ze znaleziskami z czasów prehistorycznych . Można tu zobaczyć m.in. naturalnej wielkości podobizny neandertalczyków. Na południe od Krapiny są położone uzdrowiska: Krapinske Toplice, Tuheljskie Toplice, Śemnićke Toplice czy Stubićke Toplice. W ofercie mamy m.in. baseny mineralne (zewnętrzne oraz zadaszone).
W zachodniej części regionu, przy granicy słoweńskiej leży znana prawie każdemu Chorwatowi miejscowość Kumrovac, gdzie urodził się Josip Broz-Tito, wieloletni prezydent Jugosławii, a w czasie II wojny światowej przywódca ruchu antyfaszystowskiego. Wioska została przekształcona w skansen XIX-wiecznej ludowej architektury, z ok. 40 zabytkowymi domami (w tym rodzinną siedzibą Tito) oraz pokazami tradycyjnego rzemiosła (Muzej Staro selo; www.mdc.hr/kumrovec; IV-IX codz. 9.0 19.00, X-l II codz. 9.00-16.00; 20 kn/10 kn). Hrvatsko Zagorje słynie też z zamków.
Niedaleko na północ od Kumrovca, nad wsią Desinic wznosi się efektowny XVI-wieczny gród Veliki Tabor (www.veliki-tabor.hr; 10.00-18.00) z grubymi murami i masywnym basztami. Jego wygląd niemal nie zmienił się od XVI w. Na dziedzińcu zamkowym organizowane są turnieje rycerskie i spotkania sokolników.
Bardzo malowniczy zamek Trakoscan (www.mdc.hr/trakoscan; IV-X codz. 9.00-18.00, XI—III codz. 9.00-15.00; 30 kn/15 kn) wzniesiono w lesie na wzgórzu nad jeziorkiem w północnej części regionu. Powstał w XIV w., ale dzisiejszy gotycki wygląd zawdzięcza przebudowie w latach 1856-1860. Przez ostatnich kilkaset lat pozostawał we władaniu rodu Draskovic i tak jest też dzisiaj (po przerwie w XX w.). Wewnątrz są oryginalne meble, galerie obrazów, kolekcja broni oraz średniowiecznych zbroi rycerskich itp.
Na północnych zboczach masywu Medvednica, w najważniejszym centrum pielgrzymkowym kraju, znajduje się Marija Bistrica. Jest to narodowe sanktuarium maryjne ze słynącą z cudów drewnianą gotycką figurą Matki Boskiej. Rocznie modli się przed nią ponad pół miliona pielgrzymów. W 1998 r. odwiedził to miejsce papież Jan Paweł II.
Zapraszamy do zapoznania się z poszczególnymi rejonami Chorwacji:
KVARNER -> https://naszepodroze.edu.pl/chorwacja/kvarner/
DALMACJA -> https://naszepodroze.edu.pl/chorwacja/dalmacja/
DALMACJA POŁUDNIOWA -> https://naszepodroze.edu.pl/chorwacja/dalmacja-poludniowa/
WYSPY CHORWACKIE -> https://naszepodroze.edu.pl/chorwacja/wyspy-chorwackie/
Kuchnia chorwacka jest tak różnorodna, jak sam kraj, w zależności od regionu, czekają na nas różne chorwackie specjały . W regionie Dalmacji świeżo złowione ryby oraz owoce morza są podstawą prawie wszystkich potraw. Kuchnia dalmatyńska oferuje zdrowe specjały, często składające się z połączenia ryb i warzyw. Zdecydowanie polecamy również spróbować szynki dalmatyńskiej Prsut lub sera z wyspy Pag – paski sir.
W regionie Istria i Kvarner chorwackie jedzenie ma również śródziemnomorski charakter. Zwłaszcza na wybrzeżu tego regionu często można znaleźć pizzę i makaron w menu. Im dalej od wybrzeża, tym bardziej popularna staje się kuchnia chorwacka. Tutaj należy skosztować smacznych gulaszy, szczególnie pikantnego gulaszu.
W głębi lądu znajdziemy kontynentalne jedzenie. Często składają się one z dużej części mięsa, które jest przygotowywane w różnych odmianach. Szczególnie popularne wśród mieszkańców i turystów są pikantne mielone bułeczki Cevapcici . Popularnymi chorwackimi potrawami są gulasze lub tradycyjne kiełbaski podawane ze świeżo upieczonym chlebem. Pyszne jedzenie podawane jest zwykle z kieliszkiem chorwackiego wina lub piwa (Pivo).
Chorwacja staje się coraz bardziej popularna jako modna lokalizacja imprezowa. Popularna jest wioska rybacka Novalja, a dokładniej plaża Zrće na wyspie Pag, nieopodal Zadaru. Na plaży powstała niezliczona ilość klubów na świeżym powietrzu, w których można tańczyć do gorących rytmów bezpośrednio na plaży. Gwiazdy z całego świata przyjeżdżają do Novalji, aby świętować oraz wspólnie tańczyć. Inne popularne miejsca imprezowe to Crikvenica, Makarska, Dubrownik oraz stolica Chorwacji – Zagrzeb.
Apartamenty i domy wakacyjne są dostępne w każdym regionie Chorwacji. Preferujecie bliskość z naturą warto odwiedzić jeden z kempingów w Chorwacji. Nieco większy komfort znajdziesz w różnych hotelach w Chorwacji. Bez względu na to, jaki budżet lub gust preferujecie – każdy znajdzie tu odpowiedni hotel lub apartament.
Chorwacja zainspiruje każdego podróżnika. Średniowieczny Dubrownik lub inspirowana Rzymem Pula to tylko dwa z wielu wartych zobaczenia miast w Chorwacji. Największe miasta w Chorwacji to Zagrzeb, Split oraz Rijeka, które oferują dużo atrakcji nie tylko turystycznych. Zwiedzanie miast polecamy w okresach przejściowych, tzn. wiosną oraz jesienią, ponieważ temperatury nie są tu zbyt wysokie, a liczba turystów zdecydowanie niższa. Dla przykładu na wakacje od rzeszy turystów proponujemy miasta Rovinj lub Mlini.
Jeśli podróżujecie do obcego kraju, często nie mówimy ani nie rozumiemy języka. Zazwyczaj nie jest to konieczne, ponieważ w wielu krajach świata angielski jest używany oprócz języka narodowego. Ale jeśli chcecie lepiej poznać kulturę kraju, warto przyjrzeć się bliżej językowi. Aby był doskonale przygotowanym na wakacje w Chorwacji, warto poznać najważniejsze słowa używane przez turystów:
Chorwacka Kuna jest oficjalną walutą Chorwacji. Kuna równa się 100 lip. Możemy wymieniać pieniądze w dowolnym banku w kraju, kantorze, urzędzie pocztowym oraz prawie we wszystkich biurach podróży, hotelach i na kempingach. Większość sklepów oraz bankomatów akceptuje również karty kredytowe, takie jak Visa, MasterCard, American Express i Diners itp.
Przepisy celne w Republice Chorwacji są prawie całkowicie zharmonizowane z przepisami oraz standardami Unii Europejskiej. Wartość przedmiotów niekomercyjnych, które są przywożone do kraju na własny użytek i zwolnione z podatku lub PDV (VAT), jest ograniczona do 1000 HRK ( kuna).
Cenny profesjonalny sprzęt i inne urządzenia techniczne muszą również zostać zgłoszone urzędnikowi celnemu podczas przekraczania granicy.
VAT jest zwracany każdemu, kto nie ma stałego lub czasowego pobytu w Chorwacji na pojedynczych towarach zakupionych w kraju za kwoty przekraczające 740,00 HRK (Kuna), po przedstawieniu Formularza bezcłowego zweryfikowanego przez urzędnika celnego podczas eksportu zakupionego towary do trzech miesięcy od dnia zakupu. Cudzoziemcy muszą ubiegać się o zwrot podatku w ciągu sześciu miesięcy od wystawienia rachunku.
Aby uzyskać dodatkowe informacje, warto skontaktować się z Chorwacką Administracją Celną: www.carina.gov.hr
Zwierzęta są mile widziane w Chorwacji! Jeśli planujecie zabrać ze sobą swojego czworonożnego przyjaciela do Chorwacji, jedynym wymaganiem jest badanie przed wjazdem do kraju.
Badanie sprawdzi, czy Twój zwierzak ma mikroczip, czy ma szczepionkę przeciw wściekliźnie oraz czy ma paszport dla zwierząt lub certyfikat wydany przez lekarza weterynarii.
Transport zwierząt domowych przez granice państwowe może odbywać się wyłącznie po okazaniu świadectwa zdrowia zwierząt wydanego przez lekarza weterynarii. Koty i psy muszą być wyposażone w elektroniczny system identyfikacji (mikroczip). Przy przejściu granicznym niektórych zwierząt domowych można przywieźć maksymalnie pięć zwierząt domowych, podczas gdy import większej liczby zwierząt musi odbywać się na przejściu granicznym z inspekcją weterynaryjną.
Woda w Chorwacji
Woda z kranu w Chorwacji jest całkowicie bezpieczna, a w niektórych obszarach uważana za najlepszą na świecie.
Palenie w miejscach publicznych w Chorwacji
Chorwacja, podobnie jak wiele innych krajów Unii Europejskiej, przyjęła prawo zabraniające palenia w miejscach publicznych. Mimo to palenie przy filiżance kawy jest powszechne w Chorwacji (szczególnie w regionach przybrzeżnych), więc właściciele 70% kawiarni i restauracji mają otwarte tarasy i specjalne miejsca dla palaczy.
WC
W historycznych centrach miast są płatne toalety. Zwykle cena za korzystanie z takiej toalety wynosi 5 kun (około 3 zł).
W restauracjach i centrach handlowych są bezpłatne toalety, a we wszystkich kawiarniach wystarczy zamówić drinka i poprosić kelnera o wskazówki.
Park Narodowy Jeziora Plitwickie słynie z 16 jezior krasowych połączonych ze sobą wodospadami. Położony jest w centralnej części Chorwacji, ok. 140 km. od Zagrzebia, i w bliskiej odległości granicy z Bośnią i Hercegowiną. Park Jeziora Plitwickie powstał w 1949 r. Park ten jest jedną z wizytówek kraju, jest bardzo popularny wśród zagranicznych turystów (kilka tys. turystów dziennie w sezonie letnim). W Parku Plitwickie Jeziora znajduje się kilkanaście tras w zależności od stopnia trudności (najkrótsza trwa 2h, najdłuższa do 8h).
Park obejmujący 14 małych wysp u wybrzeży Istrii. Powierzchnia parku liczy 8 km2. W 1983r. na archipelagu utworzono park narodowy. Od 1947 r. Wyspy Briońskie należały do Jugosławii, Josip Broz Tito przekształcił je w swoją letnią rezydencję.
Park obejmuje archipelag około 100 wysp o łącznej powierzchni 234 km2 w środkowej Dalmacji. Nazwa parku pochodzi od największej z wysp Kornat (powierzchnia 36,62 km2, najwyższy szczyt wyspy to Metlina 237 m.n.p.m. Od 1980r. ogłoszono Park Kornat. Większość z wysp pozbawiona jest roślinności. Archipelag jest idealnym miejscem dla żeglarzy, nurków i fanów krystalicznej czystej wody. Spotkać tu można delfiny.
Utworzony w 1960 r. na chorwackiej wyspie Mljet na południowym Adriatyku. Wyspa ma długość 37 km szerokości do 3km. Park Mljet zajmuje około 1/3 powierzchni wyspy ( 5400 ha). Słynie z przepięknych 2 słonych jezior połączonych z morzem oraz wyspą św. Marii na Veliko Jezero.
Park założony w 1985r. w środkowej Dalmacji, co więcej w bliskiej odległości od Sibenika. Utworzono go na środkowym i dolnym biegu rzeki Krka. Słynie on z wodospadów utworzonych na tej rzece m.in.: Roski Slap czy Skradinski Buk. W centrum Parku znajduje się Jezero Visovac, pośrodku którego na wyspie znajduje się klasztor Franciszkanów założony w 1445r. Na terenie parku kursują statki. W odróżnieniu do Parku Jezior Plitwickich w Parku Krka wyznaczono przestrzeń do kąpieli dla turystów, nieopodal największego wodospadu.
Utworzony 1949 r., położony w północnej Dalmacji, nieopodal Starigradu. Park ma powierzchnię 95 km2 oraz obejmuje krasowe kaniony Mala i Velika Paklenica. Nieopodal Velikiej Paklenicy znajduje się również podziemny kompleks wybudowany dla Josipa Broz Tito (przełom lat 40 i 50 ubiegłego wieku). Do parku należą również Voganski Vrh 1757 m.n.p.m. – najwyższy szczyt Velebitu oraz Sveti Brdo 1753 m.n.p.m. Ponadto w północnej części Parku znajduje się piękna jaskinia Manita Pec.
Park utworzono w 1953r., ma on powierzchnię 30 km2 oraz znajduje się na północ od Rijeki i ok. 15 km od wybrzeży Kvarneru. Poza tym park słynie z różnicy wysokości ( ponad 1000 m) przez co w tym rejonie ściera się alpejski górski klimat z łagodnym morskim Adriatyckim. Ponadto w parku żyje bardzo dużo gatunków zwierząt m.in. biały ryś, od którego najprawdopodobniej powstała nazwa parku.
Park powstał w 1999r. ze względu na naturalne piękno dziewiczej przyrody. Z parku rozciąga się natomiast panorama na Adriatyk w tym na wyspy Rab, Pag, KRK, Prvic oraz Goli Otok. Co ciekawe w parku znajdują się ruiny m.in.budynków inwentarskich, co świadczy o zamieszkiwaniu tych rejonów.
„Lijepa nasa domovino” słowa Antun Mihanovic
muzyka Jozip Runjanina
Lijepa nasa domovino,
Oj janacka zemljo mila,
Stare slave djedovino,
Da bi vazda sretna bila!
Mila kano si nam slavna, mila si nam ti jedina.
Mila kuda si nam ravna, mila kuda si planina!
Teci Dravo, Savo teci,
Nit 'ti Dunav silu gubi,
Sinje więcej svijetu reci,
Da svoj narod Hrvat ljubi.
Dok mu njive sunce grije, Dok mu hrasce bura vije,
Dok mu mrtve grobak krije, Dok mu zivo srce bije!
Chorwacja to idealne miejsce na przynajmniej dwutygodniowe wakacje. Czasu powinno wystarczyć, by zobaczyć większość wartych tego miejsc – tak Istrię, jak Dubrownik i całe wybrzeże. Należy przed tym zaopatrzyć się w szereg map, adresów, numerów telefonów oraz zapoznać z ogólnymi chociaż przepisami obowiązującymi w tym kraju.