Pogoda Chorwacja – bura, jugo oraz smorac

Kiedy planujesz urlop nad Adriatykiem, być może sprawdzasz tylko temperaturę i nasłonecznienie. Ale pogoda Chorwacja to znacznie więcej niż tylko liczby w prognozie. To potężne zjawiska przyrody, które od wieków wpływają na życie mieszkańców i rytm dnia codziennego. Bura, jugo i smorac to trzy wiatry, które potrafią zmienić nastroje, zburzyć fale, przewrócić łodzie i napełnić głowy bólem lub melancholią. Choć brzmi to poetycko, w rzeczywistości są to bardzo realne siły, z którymi trzeba się liczyć – zarówno planując rejs, jak i zwykły spacer wzdłuż wybrzeża.

Pogoda Chorwacja – fakty i ciekawostki o wiatrach Chorwacji

• Pogoda Chorwacja – to nie tylko słońce, ale też gwałtowne zmiany związane z lokalnymi wiatrami.
• Bura to zimny, suchy wiatr z północnego wschodu, który może osiągać prędkość ponad 150 km/h. Często przynosi przejrzyste niebo, ale też zagrożenie dla żeglugi.
• Jugo to jego przeciwieństwo: ciepły, wilgotny i ciężki wiatr z południa, przynoszący pochmurne dni i obniżone ciśnienie. W kulturze regionu bywa utożsamiany z melancholią.
• Smorac to lokalne zjawisko atmosferyczne związane z mgłą i bezwietrzną wilgocią, które potrafi trwać godzinami i wpływać na samopoczucie.
• Wiatry te są tak charakterystyczne, że znalazły swoje miejsce w chorwackim folklorze, przysłowiach i sztuce.

Bura (bora)

Zrywa się nagle, wiejąc od lądu do morza, zazwyczaj z północnego wschodu. Mieszkańcy potocznie mówią, że wiatr ten „ześlizguje się po zboczach”. Powodem powstania  wiatru Bura są różnice pomiędzy temperaturami. Za górami gromadzi się chłodniejsze powietrze, natomiast nad morzem kumuluje się lżejsze i cieplejsze powietrze. Po przedostaniu się przez góry, zimniejsze powietrze gwałtownie opada ku wybrzeżu i tym samym wypycha lżejszą, cieplejszą warstwę ku górze.  Zimowa bura, w porywach może osiągnąć nawet 250 km/h (cieśnina Maslenicka). Obszar morza pomiędzy wyspą Krk i Rab jest wyjątkowo narażony na borę. Senjska bura, która tam wieje jest jedną z najsilniejszych nad całym Adriatykiem.

Latem bura ustaje zazwyczaj po kilku/kilkunastu godzinach natomiast zimą wieje nawet przez 2 tygodnie. Bura potrafi być bardzo  niebezpieczna szczególnie dla żeglarzy ponieważ wieje podmuchami. Mówi się, że bura „oczyszcza powietrze” – kiedy ustają podmuchy, pogoda staje się przepiękna, morze nabiera fantastycznej barwy i widoczność jest dużo większa.

O bura mówi się, że to zdrowy wiatr. Roznosi sól, która opada na trawę, która jest zjadana przez owce na wyspach, która nadaje szczególny smak i aromat mleka i mięsa.  Wyspa Pag słynie z wyjątkowych produktów m.in dzięki temu wiatru. Podobnie jest z pozostałymi wyspami, gdzie hodowane są owce. Inny adriatycki specjał, prsut suszony na wietrze w tym borze (występujący w Dalmacji i na Istrii) jest przepyszny o wyczuwalnym smaku morskiej soli.

Jugo (siroko, sirocco)

Wiatr ten wieje od morza w kierunku lądu, zazwyczaj z południa lub południowego wschodu. Dmucha zwykle w chłodnej porze roku, szczególnie w południowej części Adriatyku.  Zimą może wiać nawet 3 tygodnie, latem zwykle nie dłużej niż 3 dni. Jugo przynosi burzę i deszcz.

Smorac (mistral)

To miły przyjemny letni wietrzyk, który przynosi ulgę podczas upałów. Wieje zazwyczaj od morza w kierunku lądu. Zaczyna wiać koło południa, z powodu różnicy w szybkości ocieplania się morza i ziemi. Ustaje wczesnym wieczorem.

Levant

Jest silnym wiatrem, niektóre cechy upodabniają go do jugo i bury. Wieje zazwyczaj ze wschodu. Wywołuje zachmurzenie, mżawkę (zazwyczaj długotrwałą).

Lebić

Wiatr ten należy do czołówki najbardziej nieprzyjemnych wiatrów wiejących nad Adriatykiem. Powoduje on wiele szkód m.in w portach. Zaczyna wiać, gdy jest zachmurzone i zwiastuje krótkie ale bardzo silne ulewy. Zazwyczaj wieje on przy zachodnim wybrzeżu Istrii.

Oštro

Oštro tworzy wysokie fale oraz przynosi pochmurną i deszczową pogodę. Wiatr ten, ma wszystkie cechy wiatru południowego. Zazwyczaj jest to wiatr chwilowy. Pojawia się gdy, jugo obiera kierunek zachodni. Zazwyczaj jest oznaką nadejścia nieprzyjemnego lebića.