Sofia Bułgaria
Ciekawostki,  Propozycje wycieczek,  wskazówki

Sofia – TOP 12 atrakcji stolicy Bułgarii

Czas czytania: 7 minut

Sofia to stolica oraz największe miasto w Bułgarii. Położona jest w zachodniej części Bułgarii, w malowniczej kotlinie, u stóp masywu Witosza, nad rzeką Bojanska. Sofia posiada również bogatą historię, była ona początkowo tracką osadą o nazwie Serdika. Następnie przez krótki okres około IV w. p.n.e. miasto było w posiadaniu Filipa Macedońskiego oraz jego syna Aleksandra Macedońskiego. Około 29 r. n.e. Sofię zdobyli Rzymianie i zmienili jej nazwę na Ulpia Serdica. Co więcej, w I w.n.e. Rzymianie zbudowali przebiegająca przez Serdicę drogę Via Militaris (Via Diagonalis).

Via Militaris nazywana także Via Diagonalis była starożytną drogą rzymską. Droga ta prowadziła z Singidunum (obecnie Belgrad), przebiegała wzdłuż brzegu Dunaju do Viminacium (współcześnie Požarevac), przez Naissus (obecnie Nisz), Serdicę (obecnie Sofia), Filipopolis (obecnie Płowdiw), Adrianopolis (obecnie Edirne) a kończyła się w Konstantynopolu (obecnie Stambuł).

Na trasie znajdowały się m.in. tzw. Wrota Trajana, czyli przełęcz górska stanowiąca symboliczną granicę pomiędzy prowincjami rzymskimi a Tracją. Via Militaris powstała najprawdopodobniej w I wieku n.e., w czasach cesarza panowania Nerona. Co ciekawe, długość trasy z Singidunum do Konstantynopola wynosiła 924 kilometry, czyli całkiem sporo jak na czasy starożytne.

W maju 2010 podczas prac budowlanych w Dimitrovgradzie w Serbii odkopano dobrze zachowane pozostałości tej drogi. Droga ta miała osiem metrów szerokości, prawdopodobnie miała 2 pasy i była zbudowana z dużych kamiennych bloków.


Sofia Bułgaria – krótka historia


Cesarz Konstantyn Wielki nazywał Sofię „swoim Rzymem”. Co ciekawe słowo Sofia po grecku znaczy “mądrość”. W czasie istnienia Pierwszego Państwa Bułgarskiego w latach 681-1018 ( ze stolicą w Plisce i Veliki Presław) miasto początkowo wchodziło w skład Cesarstwa Bizantyjskiego. W czasie II wojny światowej Bułgaria była sprzymierzeńcem III Rzeszy, co doprowadziło do kilkunastu ciężkich bombardowań alianckich w latach 1943–1944 i wielu zniszczeń w Sofii jak na terenie całej Bułgarii.

Natomiast po II wojnie światowej Sofia stała się stolicą komunistycznej Ludowej Republiki Bułgarii. A po roku 1989 Bułgaria stała się państwem wolnym od wpływów sowieckich i w roku 2007 przystąpiła do Unii Europejskiej. Co warto wiedzieć, Sofia jest 15. pod względem wielkości miastem w UE.

Sofia Bułgaria – co zobaczyć?

Rotunda Świętego Jerzego 

Rotunda Świętego Jerzego to wczesnochrześcijańska rotunda z czerwonej cegły, która jest najstarszym budynkiem, znajdującym się w Sofii. Znajduje się pomiędzy Hotelem Sheraton a Pałacem Prezydenckim, wśród pozostałości antycznego miasta Serdica.
Rotundę zbudowali Rzymianie w IV w.n.e. Wewnątrz oraz w centralnej kopule zachowały się oryginalne freski z XII do XIV wieku. Za czasów panowania Imperium Osmańskiego budynek służył za meczet, a po jego upadku powstała cerkiew-muzeum. To nawet nieco dziwne, że budynek przetrwał bez szwanku przez tak długi czas, niekiedy czas bardzo burzliwy.  Przed Rotundą można zobaczyć płyty chodnikowe rzymskiej ulicy oraz inne pozostałości starożytnego miasta Serdica.

Polecany artykuł:  14 błędów, które popełniamy mówiąc po chorwacku

Bulwar Witosza Sofia

Ulica Witosza to najbardziej wytworna ulica w mieście, dodatkowo to miejsce, w którym skupiają się wszystkie ekskluzywne butiki i restauracje w Sofii. Osobiście zachwycił nas widok na masyw górski Witosza, który przez większość roku pokryty jest śniegiem.

To bardzo przyjemne miejsce na spędzenie kilku godzin, i delektowaniu się kawą w kawiarniach wzdłuż bulwaru. Co więcej w ostatnich latach latarnie oraz ławki przeprojektowano na elegancki styl secesyjny, przypominający wczesne lata bułgarskiego odrodzenia.

Witosza

Położony tuż obok miasta Sofia masyw górski Witosza ze swoim najwyższym szczytem Cherni Vrah (2290 m.n.p.m.) jest czwartym co do wysokości szczytem w Bułgarii.

Góry można zobaczyć prawie z każdego miejsca w mieście. Możesz łatwo uciec od zgiełku miasta i znaleźć się w otoczeniu stuletnich sosen. Witosza to najstarszy park narodowy na Bałkanach. Słynie z kamiennych rzek, zwanych Złotymi Mostami (Zlatnite Mostove). Co więcej znajduje się tu również najdłuższa jaskinia w Bułgarii (o długości 17,5 km) Duchłata. Duchłata to jaskinia krasowa leżąca u zachodniego podnóża Witoszy, na południowy zachód od Sofii. Jest najdłuższą jaskinią na Półwyspie Bałkańskim, ma długość 17 600 metrów, głębokość 70 metrów (według innych źródeł 53metry). Ponadto, stanowi ona siedmiopiętrowy labirynt korytarzy z bogatą szatą naciekową.

Jak dostać się w góry masywu Witosza z Sofii?

W zależności od tego, dokąd chcecie dokładnie się udać, istnieje kilka opcji, aby dostać się w góry Witosza z Sofii środkami transportu publicznego. W większości przypadków będziecie musieli skorzystać z metra, a następnie autobusu (lub autobusu, a następnie kolejki gondolowej).

Najpopularniejszym sposobem jest przejazd autobusem do wyciągu Simeonovo, a następnie wyciągiem do Aleko. Stamtąd możesz wspiąć się na Cherni Vrah (2290 m.n.p.m.), Kamen Deł (1862 m.n.p.m.) i wiele innych. Cennik Vitosha Ski znajduje się tutaj

  • autobus 122 (lub E123), a następnie w kolej gondolowa Simeonovo – Aleko
  • autobus nr 66 do Hotelu Spa Moreni i spacerem około 700 metrów do schroniska Aleko
  • autobusu 63 do Złotego Mostu
  • lub wybierz się na wycieczkę zorganizowaną z przewodnikiem po górach Vitosha

Sobór Aleksandra Newskiego

Cerkiew wybudowano na cześć rosyjskiego cara Aleksandra II Romanowa, dzięki któremu Bułgaria uzyskała niepodległość w 1878 roku. Co więcej cerkiew przyjęła nazwę patrona carskiej rodziny – Aleksandra Newskiego. Pierwszy kamień pod budowę cerkwi położono w 1882 roku. Budowę cerkwi zakończono w 1912 roku.

Cerkiew św. Aleksandra Newskiego
Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Sofii

Warto spojrzeć w górę na sufit głównej kopuły, na którym znajduje się piękny fresk. Poza tym warto odwiedzić kryptę, która jest otwarta dla zwiedzających i posiada dużą kolekcję ikon.

Cerkiew Bojańska w Sofii

Cerkiew Bojańska w Sofii to średniowieczna świątynia prawosławna, znajdująca się w dzielnicy Sofii – Bojan. Słynie z dobrze zachowanych fresków z 1259 roku, które zaliczane są do najcenniejszych zabytków średniowiecznej sztuki malarskiej na Półwyspie Bałkańskim. W 1979 roku Cerkiew Bojańska została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Polecany artykuł:  Jaskinia Postojna i zamek Predjama - zwiedzanie, bilety i noclegi

Teatr Narodowy im. Iwana Wazowa

Wiedeńscy architekci Helmer & Fellner, byli odpowiedzialni za wiele ekstrawaganckich budynków w Europie Środkowej, w tym za ten teatr, który powstał w 1909 roku. Teatr Narodowy im. Iwana Wazowa to wielka neoklasyczna budowla, która do dziś jest ważnym ośrodkiem kultury bułgarskiej. W repertuarze Teatru znajdują się dramaturgia bułgarska, klasyczne oraz współczesne pozycje repertuaru światowego.

Teatr Narodowy im. Iwana Wazowa
Teatr Narodowy im. Iwana Wazowa w Sofii

Bania Baszi Dżamija

Bania Baszi Dżamija jest obecnie jedynym działającym meczetem w Sofii oraz jednym z najstarszych meczetów w Europie. Meczet Bania Baszi swoją nazwę zawdzięcza dawnej łaźni, która była w tym miejscu. Wcześniej w lokalizacji, gdzie zbudowano meczet od czasów rzymskich, istniało źródło termalne. Źródło to zasilało publiczną łaźnie turecką (Hammam), istniejącą od co najmniej XVI wieku. Przed wybudowaniem nowej dużej, łaźni mineralnej w 1913 roku, stara łaźnia turecka była już w bardzo kiepskim stanie. To właśnie od łaźni nazwano meczet Bania Baszi.

Bania oznacza kąpiel. Natomiast Banja-Baszi oznacza wiele kąpieli, dlatego nazwa meczetu jest także tłumaczona jako meczet kąpielowy. Budowniczym meczetu był Mułła-  Efendi Kadı Seyfullah, który zbudował meczet na pamiątkę swojej zmarłej żony. Co więcej starsze źródła nazywają ten meczet – meczetem Molla Efendi.

Po zakończeniu rządów osmańskich w 1878 roku w Sofii były 32 meczety. Natomiast z  tych 32 budynków obecnie zachowało się 5. Meczet Bania Baszi jest jedynym meczetem w Sofii, który zachował swoją pierwotną formę.
Na łuku nad drzwiami wejściowymi namalowany jest tekst, którego nie da się niestety odczytać. Poniżej znajduje się rok 974, dlatego zakłada się, że meczet zbudowano właśnie w tym roku (według kalendarza muzułmańskiego). Odpowiada to według kalendarza gregoriańskiego: 1566 lub 1567 rok. W tym czasie Imperium Osmańskie rządziło Sofią oraz większością Półwyspu Bałkańskiego.

Warto wiedzieć, że podczas rządów komunistycznych w Bułgarii w latach 1944-1989, meczet nie był używany. Natomiast od 1989 roku znów można usłyszeć modlitewne wezwania muezinów z minaretu.

Centralna Łaźnia Mineralna Sofia

Tsentralna mineralna banya pochodzi z 1908 roku. Osmanie rozwinęli w tym miejscu własną łaźnię turecką, a kiedy została zniszczona po bułgarskim odrodzeniu, zbudowano nowy miejski kompleks kąpielowy. Zdecydowanie to jeden z najczęściej fotografowanych budynków w stolicy Bułgarii Sofii, zbudowany w stylu neobizantyjskim z dużą kopułą za imponującym przedsionkiem.

Źródła mineralne

Łaźnie w Sofii
Łaźnie w Sofii

Źródła mineralne są bezsprzecznie głównym symbolem miasta. Już Trakowie utworzyli prehistoryczną osadę dookoła gorącego źródła mineralnego, wokół którego dziś znajduje się centrum miasta Sofia. Około I w.n.e. Rzymianie zbudowali pierwsze łaźnie ( rzymskie) oraz świątynię poświęconą bogom medycyny. Natomiast na początku XX wieku rozpoczęto budowę nowej łaźni miejskiej, która zastąpi stare łaźnie, pięknym oraz funkcjonalnym budynkiem, wyposażonym we wszystkie nowoczesne urządzenia oraz sprzęt do hydroterapii. Obecnie ponad 40 źródeł o zróżnicowanym składzie oraz właściwościach leczniczych wypływa na terenie Sofii. Co więcej źródła są jednym z symboli stolicy Bułgarii i znajdują się w jej herbie.

Polecany artykuł:  Wakacje w Chorwacji...praktyczny przewodnik cz.1

Most Orłów

Most Orłów Orłow most to most oraz skrzyżowanie w stolicy Bułgarii, nad rzeką Perłowską. Położony jest tuż obok Stadionu Narodowego im. Wasiła Lewskiego oraz parku Borysa III. Jego nazwa pochodzi od brązowych rzeźb orłów na moście, które mają symbolizować wolność. Most Orłów powstał w 1891 roku, a zaprojektowali go czescy architekci.

W miejscu, gdzie znajduje się most, w marcu 1878 roku zostali przywitani bułgarscy uchodźcy oraz więźniowie polityczni uwolnieni z Diyarbakır w imperium osmańskim. Wydarzenie to przypomina niewielki kamienny blok ustawiony w latach 90. XX w. Po zmianach demokratycznych w 1989 roku Most Orłów jest częstym miejscem różnego rodzaju demonstracji.

Synagoga w Sofii

Sofijska sinagoga to największa synagoga na Bałkanach oraz jedna z największych w Europie i jedna z dwóch funkcjonujących synagog w Bułgarii.

Synagoga w Sofii
Synagoga w Sofii
Fot. Wikipedia

Przygotowania do budowy Synagogi w Sofii rozpoczęły się w 1903 r. Projekt budowy synagogi wykonał austriacki architekt, który wzorował się na sefardyjskiej synagodze w Wiedniu. Synagoga została uroczyście otwarta w 1909 r., w obecności cara Bułgarii Ferdynanda I Koburga oraz władz miejskich. Natomiast w 1992 r. w budynku Synagogi otworzono Żydowskie Muzeum Historyczne, w którym znajdują się ekspozycje dotyczące Holocaustu i historii bułgarskich Żydów. Zdecydowanie Synagoga jest jednym z najbardziej charakterystycznych budowli w Sofii, może pomieścić nawet do 1300 osób. Co ciekawe w Synagodze znajduje się największy w Bułgarii żyrandol ważący ponad 2 tony!

Borisova Gradina

Borisova Gradina to według tłumaczenia Ogród Borysa. Ogród nosi imię bułgarskiego cara Borysa III. Poza tym to najstarszy oraz najbardziej znany park w Sofii. Jego budowę oraz aranżację rozpoczęto w 1884 roku. Historia ogrodu obejmuje trzy okresy pod kierownictwem trzech ogrodników. Wszyscy postępowali zgodnie z pierwotnym schematem, rozwijając i udoskonalając go zamiast dokonywać radykalnych przemian w oryginalnym projekcie. Po dojściu do władzy reżimu komunistycznego w 1944 roku, park został przemianowany na Парк на СвободатаPark na Svobodata , czyli „Park Wolności”. Jesienią 1989 roku, powrócił do swojej pierwotnej nazwy – Borisova Gradina.

Zgromadzenie Narodowe w Sofii

Budynek najwyższego organu ustawodawczego Bułgarii – Zgromadzenia Narodowego – powstawał w Sofii w latach 1882–1927 w 3 etapach. Podczas pierwszego etapu powstał centralny budynek z głównym wejściem od strony Placu Zgromadzenia Narodowego. Zaprojektował go architekt Konstantin Jovanovic – Bułgar, który przed wyzwoleniem mieszkał oraz pracował w Austrii oraz Serbii.

Budynek Zgromadzenia Narodowego uroczyście poświęcono 25.11.1884 roku. Wnętrze budynku jest bardzo bogate w detale architektoniczne i artystyczne. Co więcej materiały okładzinowe oraz meble importowano w przeszłości z Austro-Węgier. Wielokrotnie prowadzono prace architektoniczno-budowlane i konserwatorsko-restauratorskie zarówno na elewacjach, jak i we wnętrzach budynku. Budynek Zgromadzenia Narodowego jest zabytkiem kultury historycznej, architektonicznej oraz artystycznej o znaczeniu ogólnokrajowym.

Podsumowując, w stolicy Bułgarii nie będziemy się nudzić. Znajdą tu coś dla siebie miłośnicy zwiedzania stolic państw, zabytków historii jak i spacerów po górach. Sofia łączy w sobie wszystkie te cechy. Polecam spędzić tam kilka dni aby odkryć i poczuć historię Bułgarii oraz Półwyspu Bałkańskiego.

Na zakończenie zapraszamy jeszcze do naszego wpisu: Bałkany najpiękniejsze miejsca   oraz Baba Wanga – kim była? Być może Was zainspirujemy do podróży na Bałkany?

Chorwacja