Bośnia i Hercegowina
Bośnia i Hercegowina to miejsce do którego zawsze chętnie i z sentymentem wracamy. Wracamy do pięknych widoków, przemiłych ludzi oraz pysznego jedzenia. Zapraszamy do poznawania Bośni i Hercegowiny razem z nami.
Bośnia i Hercegowina to dwa regiony historyczne i geograficzne – Bośnia zajmuje 80% kraju oraz Hercegowina. Kraj ten posiada 20 km dostęp do Adriatyku w okolicy Neum. BiH jest krajem górzystym prawie w 90%. W większości zajmują teren Góry Dynarskie z najwyższym szczytem Maglic 2 386 m.n.p.m. Bośnia i Hercegowina leży w strefie klimatu przejściowego pomiędzy kontynentalnym a klimatem śródziemnomorskim.
Bośnia graniczy z Chorwacją, Serbią oraz Czarnogórą. Poza tym, stolicą Bośni i Hercegowiny jest Sarajewo. Jako niepodległe państwo funkcjonuje od wiosny 1992 roku, po rozpadzie Jugosławii. Warto wiedzieć, że Bośnia zajmuje 129 miejsce pod względem wielkości krajów na świecie.
Bośnia i Hercegowina praktyczne informacje
Bośnia i Hercegowina pogoda – kiedy najlepiej zaplanować wakacje?
Lato i wiosna to zdecydowanie pory roku z najlepszą pogodą w Bośni i Hercegowinie. Warto wiedzieć również, że jesień i zima to również dobry czas na wizytę w tym kraju. Mamy w Bośni i Hercegowinie połączenie dwóch światów: alpejskiego oraz śródziemnomorskiego. Latem jest przyjemnie i ciepło w Bośni, a jeszcze cieplej (30+ ° C) w śródziemnomorskiej Hercegowinie. Październik i listopad to dobre miesiące, aby uniknąć tłumów i cieszyć barwną jesienią. Dla narciarzy najlepszym czasem na wizytę jest okres od stycznia do marca. Góry Bjelasnica, Igman oraz Jahorina są idealne do zimowych szaleństw na nartach.
Bośnia i Hercegowina – wizy
Procedury odprawy celnej zarówno na granicach, jak i na lotnisku w Bośni i Hercegownie są znormalizowane i nieskomplikowane. W szczycie sezonu kolejki na granicy mogą być nieco długie, szczególnie w Neum ( na granicy z Chorwacją).
Do Bośni i Hercegowiny można wjechać tylko z ważnym paszportem. Obywatele UE, Ameryki i Kanady nie potrzebują wizy, aby wjechać do kraju. Większość innych osób potrzebuje wizy, a uzyskanie jej jest możliwe przez ambasady bośniackie w poszczególnych krajach. Opłaty wizowe wydane przez biura dyplomatyczne / konsularne:
- Jednorazowe wjazdowe i wyjazdowe 31,00 EUR
- Wielokrotne Wizy wjazdowe i wyjazdowe na okres do 90 dni 57,00 EUR
- Wiza wielokrotnego wjazdu i wyjazdu na okres powyżej 90 dni 72,00 EUR
Oficjalnie osoby, które wjeżdżają do kraju na podstawie wizy, muszą zarejestrować się na policji w ciągu 24 godzin po przybyciu do kraju.
Jeśli planujecie wjechać do Bośni i Hercegowiny samochodem, musicie kupić ubezpieczenie pojazdu na granicy. Nie potrzebujemy tego ubezpieczenia, jeśli mamy tzw. Zieloną Kartę, która obejmuje Bośnię i Hercegowinę.
Bośnia i Hercegowina waluta
Jednostką monetarną w Bośni i Hercegowinie jest BAM – marka bośniacka. Jest to marka zamienna- konvertibilna marka. W 1998 roku marka zastąpiła dinary bośniackie, dinary Republiki Serbskiej oraz kuny.
Bośnia i Hercegowina stolica – Sarajewo
Sarajewo założone zostało w 1462 r. przez Turków Osmańskich. Co więcej Sarajewo jest miejscem zabójstwa w 1914 roku arcyksięcia Franciszka Ferdynanda (co stało się powodem rozpoczęcia II Wojny światowej). Co ciekawe pod rządami austriackimi Sarajewo zmodernizowano i unowocześniono jak na tamte czasy.
Miasto Sarajewo dzieli się na 4 gminy (opcina): Centar, Novi Grad, Novo Sarajewo i Stari Grad. Oddzielnie liczone jest Wschodnie Sarajewo- jako część Republiki Serbskiej. Stolica Bosni i Hercegowiny leży w centralnym punkcie BiH. Przez stolicę Bośni – Sarajewo przepływa rzeka Miljacka, Sarajewo położone jest bardzo ładnie krajobrazowo. Leży na wysokości 500 m.n.p.m. w kotlinie Alp Dynarskich, otaczają je góry na wysokość około 2000 m.n.p.m.
Sarajewo atrakcje
Dodatkowo po układzie w Dayton z 1995 r. Stolica Bośni jest ustawicznie odbudowywana (w wsparciu środków z UE), nie mniej jednak ślady wojny nadal są widoczne w tym pięknym mieście.
- Stare Miasto – położone we wschodniej części Sarajewa. W XV w. Turcy założyli tu miasto, we wschodniej części miasta widoczne są wpływy tureckie, natomiast w zachodniej to wpływy Austro-Węgierskie;
- Stara synagoga– najstarsza i jedna z 2 czynnych synagog. Została zbudowana w 1581r. Jednocześnie potem dwukrotnie płonęła i w 1778 r. spłonęła doszczętnie. Na szczęście w 2004 r. przywrócono synagodze funkcje sakralne;
- Przekorny dom– dom nad rzeką Miljacką, jest również atrakcją turystyczną miasta, która powiązana jest z budową meczetu Hadż. Dodatkowo na parterze mieści się restauracja;
- Ratusz – co ciekawe to dawna siedziba władz. Warto wiedzieć, ze 1895 r. uroczyście otworzono Ratusz. Ponadto, po II wojnie światowej mieściła się tu Biblioteka Narodowa, która po zbombardowaniu w 1992r. utraciła 90% ksiąg i manuskryptów. Poza tym jest to jeden z symboli Sarajewa.
Niekończące się wzgórza oraz wysokie góry w pewnym sensie zawsze izolowały Sarajewo. Tworzą przy tym wizję ponadczasowego świata, który pomimo odosobnienia, zawsze pozostawał otwarty i bardzo gościnny.
Sarajewo to miasto, w którym turyści mogą poczuć się jak w domu. Miasto nie jest ani ekspansywne pod względem geograficznym oraz nie ma dużych budynków. Ponadto zachowuje szczególny, budzący urok klimat z mnóstwem zatłoczonych kawiarni oraz tradycyjną gościnność.
Bośnia i Hercegowina – Mostar i jego zabytki
Stari Most Mostar
Klejnotem Mostaru bezsprzecznie jest Stari Most – XVI-wieczny most w stylu osmańskim. Rozciąga się on nad rzeką Neretwą, łącząc przy tym dwie strony miasta. Od ponad 400 lat jest symbolem miasta Mostar, zniszczonym podczas wojny w Bośni i odbudowanym w 2004 roku.
Kiedy Stari Most zawalił się w wyniku ostrzału czołgu w 1993 r., mieszkańcy określają to wydarzenie, jakby serce zostało wyrwane z Mostaru. Po wielu latach, nawet wzmianka o moście i upadku na dno rzeki Neretwy mogła wywoływać łzy. Most i jego upadek symbolizował zarówno miasto, jak i cały kraj.
Teraz, ponad dekadę później, piękna kamienna konstrukcja, tworzy przepiękny widok, łącząc przy tym świat chrześcijański i islamski. Most jest rdzeniem Mostaru, a jego rekonstrukcja oznacza, że życie powoli, powraca do normy w tym naszym zdaniem najpiękniejszym mieście Bośnia i Hercegowina.
Charakterystyczny most oparty na garbie został zaprojektowany przez Mimara Hayruddina. Był on uczniem słynnego architekta Mimara Sinana. Most został otwarty w 1556 roku.
Nazwa miasta Mostar bierze swoją nazwę od strażników mostu, Mostari, którzy go strzegli. Ulice otaczające most są pełne życia, pełne restauracji, kawiarni oraz sklepów.
Skoki z mostu to stara tradycja oraz bardzo niebezpieczna (ponieważ wody Neretwy są bardzo zimne, a powietrze w lecie przekracza 35 stopni) oraz ma coś w stylu “dojrzewania młodych ludzi” w mieście. Warto wiedzieć, że można spróbować samemu skoczyć (jeśli jesteście odważni !), ale dopiero po zapłaceniu 20–25 € za „szkolenie” ze strony miejscowego “skoczka”.
Meczet Koski Mehmed Paša
Uważany jest on za najpiękniejszy meczet w całej Hercegowinie. Meczet Koski Mehmed Paša został zbudowano w 1618 roku. Podobnie jak Stari Most, doznał on ogromnych zniszczeń podczas wojny w Bośni. Obecnie go odbudowano.
Meczet jest dość mały ale ładny, ponadto jego główną zaletą jest lokalizacja. Leży on zaledwie 150 metrów na północ od Starego Mostu, na skraju brzegu rzeki Neretwa. Zapewnia przy tym zapierający dech w piersiach widok na Stare Miasto, szczególnie ze szczytu minaretu.
Blagaj i ujście rzeki Buna
Zaledwie 12 kilometrów od Mostaru, schowany pod urwiskiem u źródła rzeki Buna, Blagaj uważa się za jedno z najświętszych miejsc w Bośni i Hercegowinie. Od ponad 600 lat jest domem starożytnego bractwa Derwiszów. Uciekali oni przed zniszczeniami wojny w Bośni. Wciąż pozostaje miejscem, pokoju i samotności, pomimo coraz większej ilości turystów.
Czas oraz osuwiska skalne spowodowały, że dom derwiszów popadł w ruinę, ale ostatnie remonty przywróciły go do życia. Odwiedzający mogą wchodzić do budynków, ale trzeba pamiętać, że są to nadal święte miejsca, w których odprawiane są nabożeństwa.
Ten XVI-wieczny dom / klasztor zbudowano dla Kultów Derwiszów i nadal jest jednym z najbardziej mistycznych miejsc w całej Bośni i Hercegowinie. Jest on otwarty dla zwiedzających przez cały rok. Dodatkowo możemy skosztować kawę, herbatę i kawę po turecku w pięknym ogrodzie z widokiem na źródło rzeki. Tuż przy przy ujściu znajdują się również restauracje, ścieżka do punktu widokowego oraz łódź, która zabiera turystów do jaskini u podstawy klifu oraz źródła rzeki Buna. Przewodnicy twierdzą, że woda tutaj jest wystarczająco czysta do picia, bezpośrednio z rzeki.
Co ciekawe region ten charakteryzuje się różnorodnością wód podziemnych. Źródło Buna jest jednym z największych oraz najpiękniejszych w Europie. Jest to najlepszy przykład podziemnej rzeki krasowej. Wypływa ona z 200-metrowej ściany klifu i samodzielnie tworzy rzekę Buna. Nic dziwnego, że sułtan osmański był pod wrażeniem i kazał zbudować tekke tuż obok niego.
Wodospad Kravica
Kravica, znana jako “wodospad Niagara w Bośnia i Hercegowina“, jest niezwykłą kaskadą na rzece Trebižat, zaledwie 40 kilometrów na południe od Mostaru. Wodospad tworzy niezwykły widok. Liczne strumienie wyłaniają się z gęstych liści i zanurzają się w szmaragdowo zielonych wodach. Jest to idealne miejsce do ochłodzenia podczas upalnego dnia w Hercegowinie.
Wodospad Kravica tworzy najbardziej spektakularny widok na wiosnę, gdy topniejące wody spadają z 25-metrowego klifu. Latem wodospad traci na sile ale otaczający go las stanowią idealne miejsce na piknik, wędrówkę i pływanie. Do wodospadu nie ma transportu publicznego, ale większość organizatorów wycieczek w Mostarze oferuje jednodniowe wycieczki.
Počitelj
Počitelj to urocze miasto w orientalnym stylu znajduje się około pół godziny (mniej niż 30 km) jazdy od Mostaru, w kierunku południowym drogą M-17 do Adriatyku. Ta wyjątkowa osada, wpisana została na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. O Pocitelj po raz pierwszy wspomniano w 1444 r. A co ciekawe niektóre dokumenty wskazują, że osada została zbudowana pod koniec XIV wieku na polecenie bośniackiego króla Tvrtko.
Otoczone murem miasto Počitelj, zbudowane nad rzeką Neretwą, jest jednym z najbardziej malowniczych w Europie. Meczet Hadži Alijina, zbudowano w 1562 r., obecnie jest odrestaurowany. Był on całkowicie zniszczony podczas wojny, a wieża zegarowa wciąż czeka na nowy dzwon, podobnie jak w 1917 r.
Neum
Neum jest jedyną miejscowością w Bośni i Hercegowiny z dostępem do morza Adriatyckiego. Po raz pierwszy wspomniano o Neum w 533 r. (wówczas pod nazwą Neunense). Co ciekawe Stare miasto Neum znajduje się 2 km w głąb lądu. Zamknięta zatoka w Neum jest chroniona przed silnym wiatrem dzięki Półwyspowi Peljesac, dzięki temu jest tu bardzo spokojnie.
Warto się tu zatrzymać i zrobić zakupy ponieważ jest tu zdecydowanie taniej niż w Chorwacji. Dla planujących spędzić w Neum urlop polecamy zarezerwować apartament / pokój z dużym wyprzedzeniem.
Medjugorje
Historia objawień w Medjugorje jest dobrze znana większości katolików. W 1981 roku sześciu nastolatków bawiło się razem na wzgórzach między wioskami Medjugorje oraz Bijakovici. Nagle na tym jałowym zboczu pojawiła się Matka Boża i przemówiła do nich. Kiedy dzieci powiedziały rodzicom, pierwszą reakcją był sceptycyzm. Objawienia jednak nie ustały. Matka Boża pojawiała się wielokrotnie. Od czasu pierwszych objawień szacuje się, że ponad 15 milionów osób odwiedziło to maleńkie miejsce. Medjugorje stało się jednym z największych katolickich miejsc pielgrzymkowych na świecie.
Travnik i Ivo Andric
Travnik to osmańskie miasto, zasłynęło dzięki laureatowi Nagrody Nobla – Ivo Andric. Era osmańska przyczyniła się do rozwoju Travnika. Było to główne miasto oraz centrum wojskowe Imperium Osmańskiego. To stąd Turcy planowali najazdy na południowy zachód. Zakładali tu meczety, szkoły religijne, drogi oraz ówczesne systemy wodne. Ufortyfikowali średniowieczną fortecę i zbudowali mini-miasto w wysokich kamiennych murach. Przez ponad 150 lat Wezyr – przedstawiciel sułtana osmańskiego w Bośni – miał swoją siedzibę w tym mieście. Podróżni odwiedzający Travnik w tym okresie byli pod wrażeniem miasta i nazwali go Europejskim Stambułemi najbardziej orientalne miasto w Bośni.
Travnik znajduje się w dolinie rzeki Lasva oraz graniczy z górą Vlasic na północy i górą Vilenica na południu. W 1244 r. na podstawie zapisów historycznych, król węgierski Bela IV podarował jednemu ze swoich urzędników kawałek ziemi nad rzeką Lasva. W tym czasie obszar ten był feudalną własnością państwa bośniackiego. Chociaż pozostałości z tych stuleci nie pokazują bogactwa, które dolina zaznała w czasach rzymskich, to Twierdza Travnik była wówczas najbardziej imponującą twierdzą. Ponadto nadal wyróżnia się jako najlepiej zachowana ze wszystkich w Bośnia i Hercegowina.
Niedaleko od Travnika znajduje się górski ośrodek narciarski Vlasic – raj dla snowboardzistów i wspaniałe miejsce na wypoczynek.
Trebinje
Trebinje to najbardziej wysunięte na południe miasto w Bośni i Hercegowinie. Znajduje się ono zaledwie 28 km od słynnego miasta Dubrownik w Chorwacji. Trebinje zalicza się obok Mostaru i Stolaca do najpiękniejszych w Bośni i Hercegowinie. Na szczęście nie został on poważnie uszkodzony podczas wojny, pozostawiając Stare Miasto nietknięte.
Stare Miasto w Trebinje założono w XVIII w., wkrótce przeistoczyło się w centrum handlu i rzemiosła o nazwie Kastel. Stare Miasto w Trebinje graniczy z brzegiem rzeki Trebisnjica, która przepływa przez centrum miasta. Rzeka i miasto znane są z ogromnych starych młynów na rzece. Choć dziś nie są w pełni funkcjonalne, pozostają symbolem niezbyt odległej przeszłości Hercegowiny.
Bośniacka dolina piramid
Bośniacka Dolina Piramid stanowi największy kompleks budowli piramidalnych na świecie. Składa się z Piramidy Słońca (o wysokości ponad 220 metrów większej niż Piramida Cheopsa), Piramidy Księżyca (190 metrów), Piramidy Smoka (90 metrów), Świątyni Matki Ziemi oraz Piramidy Miłości.
Piramidy Słońca, Księżyca i Smoka tworzą idealny równoboczny trójkąt o odległości 2.170 metrów między swoimi wierzchołkami. Wszystkie piramidy zorientowane są w kierunku kosmicznej Północy. Pięćdziesięciu pięciu naukowców z 13 krajów potwierdziło, że piramidy w Bośnia i Hercegowina są fenomenem archeologicznym i konieczne są dalsze badania naukowe.
Obecnie można zwiedzać Piramidy: Księżyca, Smoka i Słońca. Koszt zwiedzania to 5 euro/os. Ponadto można zwiedzać tunele podziemne a koszt takiego zwiedzania wynosi 10 euro/ os za godzinę z przewodnikiem. Więcej szczegółów o piramidach znajdziecie pod linkiem -> tutaj
Bośnia i Hercegowina Parki Narodowe i Parki krajobrazowe
Nacionalni Park Kozara
Park leży wokół góry Kozara. Kozara położony jest między rzekami Una, Sava, Sana i Vrbas. Te 3375 hektarów gęstego lasu i pagórkowatych łąk zyskały przydomek „Zielone piękno Krajiny”. Co więcej Park Kozara utworzono w 1967 r. po tym jak w 1957 r. lasy góry Kozara objęto ochroną za historyczne uznanie. Warto wiedzieć, ze Kozara była miejscem walk wyzwoleńczych podczas II wojny światowej przez partyzantów Tito.
Nacionalni Park Una
Rzeki Una, Unac i Krka to trzy perły dziedzictwa przyrodniczego Parku Narodowego Una. Źródło rzeki Una znajduje się w pobliżu wsi Donja Suvaja i Donji Lapac, pod zboczami gór Plješevica i Stražbenica w Chorwacji, i łączy się z rzeką Sava przed Jasenovac. Rzeka Una ma długość 212 km i uważa się ją za najpiękniejszą rzekę w całej Bośni i Hercegowinie.
Warto wiedzieć, że rzeka Una zawdzięcza swoją nazwę Rzymianom, którzy uważali ją za najpiękniejszą rzekę w całym Imperium Rzymskim.
Nad brzegiem rzeki Una rośnie ponad sto siedemdziesiąt rodzajów ziół leczniczych. Dodatkowo 28 gatunków ryb zamieszkuje w tych szmaragdowych wodach rzeki. W 2008 r. utworzono Park Narodowy Una na powierzchni 19800 hektarów, który obejmuje część górnego biegu rzeki Uny na górze Lohovo, część dolnego biegu rzeki Unac od jej zbiegu z Uną na górze Drvarsko polje oraz przestrzeń między rzekami Uną i Unakiem oraz Rzeką Krka. Park Narodowy Una leży pomiędzy masywem górskim Pljesevica na zachodzie, górą Grmec na północnym wschodzie oraz górą Osjecenica na wschodzie. Co ciekawe, jednym z najbardziej urokliwych krajobrazów jest okolica Martin Brod.
Nacionalni Park Sutjeska
Nationalni Park Sutjeska to jeden z najstarszych parków w Bośni i Hercegowinie, założono go w 1965 r. Ma powierzchnię 17500 ha. Warto wiedzieć, że nazwa parku pochodzi od rzeki przepływającej przez teren parku – Sutjeska. Rzeka Sutjeska wyrzeźbiła oszałamiającą dolinę pośrodku parku i oddziela górę Zelengora (Zielone Szczyty) od Maglic i Volujak. Najwyższy szczyt Bośni i Hercegowiny, Maglic 2386 n.p.pm. znajduje się w Parku bezpośrednio przy granicy z Czarnogórą. Szczyt stanowi trudną wspinaczkę nawet dla doświadczonych turystów. Ponadto Park słynie z pierwotnej puszczy Percica, która porasta zbocza gór znajdujących się w parku. Park słynie również ze zwycięstwa partyzantów nad Niemcami w czasie II wojny światowej, a duże kamienne pomniki upamiętniają to wydarzenie. Sam park to 17 500 hektarów wspaniałej i nietkniętej dzikiej przyrody.
Oczywiście, temat Bośni i Hercegowiny nie został w pełni wyczerpany. Jednak wpis byłby zbyt długi. Dlatego też zapraszamy do pozostałych wpisów o tym malowniczym państwie z bogatą i bolesną historią w tle. Na koniec, zapraszamy do pozostałych naszych wpisów o Bośnia i Hercegowina: